Międzynarodowa agencja ratingowa Fitch Ratings ponownie potwierdziła wcześniej przyznany Litwie długoterminowy rating kredytowy na poziomie „A” oraz utrzymała stabilną perspektywę. „Pomimo tego, że gospodarka Litwy jest niewielka i otwarta, a ryzyko geopolityczne utrzymuje się, nasz kraj zachowuje wysoką ocenę kredytową” — napisał w specjalnym oświadczeniu minister finansów Kristupas Vaitiekūnas.
Agencja Fitch Ratings należy do trójki największych światowych agencji ratingowych obok Moody’s Investors Service i S&P Global Ratings.
Wzrost gospodarczy jeden z najbardziej dynamicznych
Zdaniem ministra wysoka ocena agencji ratingowej nie jest zaskoczeniem, ponieważ Litwa przestrzega dyscypliny fiskalnej. „Mimo rosnących potrzeb w zakresie obronności ważne jest, by utrzymać fiskalną dyscyplinę. Ma to duże znaczenie dla zachowania wysokiego ratingu kredytowego kraju, który przekłada się na korzystne koszty zaciągania pożyczek” — napisał szef resortu finansów.
Starszy ekonomista Swedbanku Nerijus Mačiulis sądzi, że ocena Fitch Ratings jest to dobrą wiadomością dla Litwy.
— Taka decyzja nie była zaskoczeniem, ponieważ zależność pomiędzy zadłużeniem państwa a PKB w naszym kraju jest jednym z najniższych w krajach Unii Europejskiej. W najbliższych latach Litwa będzie musiała zaciągnąć wiele kredytów, aby zapewnić odpowiednie finansowanie obrony kraju. Wysoki i stabilny rating kredytowy Litwy zapewni, że nie wzrośnie cena zadłużania się. Ten rating odzwierciedla również fakt, że w ciągu ostatnich pięciu lat, a także w roku obecnym, wzrost gospodarczy jest jednym z najbardziej dynamicznych w UE — wytłumaczył w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Mačiulis.
Emerytury, wynagrodzenia, ważne inwestycje
Ministerstwo Finansów poinformowało, że analitycy Fitch Ratings wskazali, iż rating „A” Litwy odzwierciedla stabilny system polityczny kraju, oparty na członkostwie w Unii Europejskiej i strefie euro, niskim poziomie zadłużenia sektora publicznego, ostrożnym zarządzaniu finansami oraz wskaźnikach jakości rządzenia przewyższających medianę krajów o podobnym ratingu. Eksperci napisali, że te atuty równoważy wysokie ryzyko geopolityczne, niewielki rozmiar i otwartość gospodarki oraz niższy poziom PKB na mieszkańca w porównaniu z krajami o podobnej ocenie.
Zdaniem naszego rozmówcy rating „A” będzie miał przełożenie również na życie zwykłego mieszkańca.
— Wszystko, co jest dobre dla państwa, jest jednocześnie dobre dla zwykłego obywatela. W budżecie na przyszły rok na obsługę kredytów ma być przeznaczonych ok. 700 mln euro. To, że nasz kraj posiada wysoki i stabilny poziom ratingu kredytowego oznacza, że te wydatki na obsługę kredytową nie będą szybko rosły. Gdyby rating został obniżony, to wówczas państwo musiałoby więcej pieniędzy przeznaczać na obsługę kredytową, a nie na wynagrodzenia w sektorze publicznym lub emerytury. Obecnie w budżecie na spłatę odsetek kredytu przeznacza się ok. 1 proc. PKB. To nie jest dużo, ponieważ na przykład w Stanach Zjednoczonych przeznacza się 3 proc. — oświadczył ekonomista, dodając, że w najbliższym czasie nic nie wskazuje na to, że rating Litwy może się pogorszyć.
Fitch Ratings prognozuje, że w 2025 r. deficyt sektora finansów publicznych wzrośnie do 2,7 proc. PKB, co zasadniczo odpowiada średniej dla państw z ratingiem „A” (2,9 proc.) i odzwierciedla zwiększone wydatki wojskowe oraz bieżące.
| Fot. ELTA
Napięcie geopolityczne
Analitycy agencji uważają, że większy deficyt i znaczne korekty zapasów oraz przepływów zwiększą dług publiczny Litwy do 50,6 proc. PKB w 2027 r., podczas gdy średnia dla krajów z ratingiem „A” wynosi 55,5 proc. Po wzroście PKB o 3 proc. w 2024 r. (wobec mediany 2,6 proc. dla krajów z ratingiem „A”) tempo wzrostu gospodarki Litwy spowolni w tym roku do 2,6 proc., by w przyszłym ponownie przyspieszyć do 3,2 proc. Prognozowane ożywienie ma wynikać z rosnącej konsumpcji prywatnej napędzanej planowanym uwolnieniem środków z II filaru systemu emerytalnego.
„Eksperci agencji kredytowej zauważają, że choć Litwa mierzy się z napięciami geopolitycznymi z powodu wspólnych granic z Białorusią i Obwodem Kaliningradzkim, ryzyko to jest łagodzone przez członkostwo w NATO, zobowiązanie Niemiec do rozmieszczenia na Litwie brygady do 2027 r. oraz plan rządu zakładający znaczące zwiększenie wydatków na obronność w perspektywie średnioterminowej i utworzenie dobrze wyposażonej dywizji wojskowej do 2030 r.” — czytamy w oświadczeniu.
Według Ministerstwa Finansów, Fitch Ratings po raz ostatni podniosła rating Litwy w styczniu 2020 r., kiedy długoterminowa ocena kredytowa została zwiększona z „A-” do „A”. Rating kredytowy to wskaźnik, który dostarcza inwestorom informacji o zdolności dłużnika do wywiązywania się ze swoich zobowiązań finansowych. Wysoki rating oznacza niższe ryzyko niewypłacalności, a tym samym niższy koszt zaciągania pożyczek.