| Fot. Marian Paluszkiewicz
Na Litwie rozpoczyna się w tym miesiącu powszechny spis ludności. To sprawa ważna nie tylko dla prowadzących badania na podstawie danych statystycznych – wyniki spisu mogą mieć również znaczenie praktyczne dla mieszkających na Litwie Polaków.
Ilu jest Polaków na Litwie? Patrząc na liczbę polskich szkół, imprez w języku polskim czy mediów – można uznać, że bardzo wielu. Dla prowadzących spis ludności ważne będą jednak nie biało-czerwone flagi czy język, jakim mówimy w domu, ale – wpis w rejestrze, co nie zawsze ma miejsce.
Od wielu miesięcy do sprawdzania swoich danych i uzupełniania zapisu o narodowości zachęca Europejska Fundacja Praw Człowieka. Barbara Charyton, przedstawicielka fundacji, wyjaśnia, że o tym, jak bardzo często może okazać się to potrzebne, miała okazję przekonać się na przykładzie własnej rodziny.
– Sprawdziłam dane moich bliskich. Okazało się, że moi rodzice mają wpis o narodowości polskiej, a ja już nie – opowiada „Kurierowi Wileńskiemu”.
Jak wyjaśnia, brak informacji o narodowości to skutek zapisu w akcie urodzenia.
– Mój akt urodzenia wystawiony był jeszcze cyrylicą. Jest tam wpisana narodowość rodziców, ale po prostu nie ma miejsca na wpisanie narodowości dziecka. Potem poszło to automatycznie dalej. Nie mam wątpliwości, że taka sytuacja może dotyczyć bardzo wielu osób – wyjaśnia Charyton.
Bez wątpienia dane w rejestrze warto uzupełnić. Aby wyniki spisu były bardziej przejrzyste, Departament Statystyki przewidział również inne formy, w jakich możemy przekazać dane. Od 15 stycznia do 17 lutego informacje o narodowości, a także wyznaniu i językach, jakimi się posługujemy, będzie można także uzupełnić w specjalnej ankiecie, którą będzie można wypełnić w internecie na stronie: surasymas.stat.gov.lt. Nie zmieni ona danych w rejestrze – informacje zostaną wykorzystane tylko do celów statystycznych.
Czytaj więcej: Szełkowski: Marzy mi się, by Polacy i Litwini lepiej zrozumieli, co nimi kierowało w przeszłości
– Zabiegaliśmy o stworzenie możliwości jak najdogodniejszych dla mieszkańców form uzupełniania danych. Departament Statystyki przewidział również numery telefonów, pod które będzie można dzwonić, by przekazać informacje, jeśli osoba zainteresowana nie ma możliwości wypełnienia ankiety w internecie. Niewątpliwie najlepszym wyjściem jest jednak zadbanie o umieszczenie wpisu o narodowości w rejestrach państwowych, bo będzie miało to wpływ nie tylko na ten spis, ale również kolejne – zauważa Charyton.
Do skorzystania z różnorodnych możliwości zadeklarowania, że jesteśmy Polakami, zachęca również Marek Kubiak, prezes Oddziału Miejskiego Związku Polaków na Litwie.
– Bardzo ważne, byśmy nie przegapili tej szansy. Wbrew pozorom od wyników spisu ludności zależeć może bardzo wiele – przekonuje Kubiak. Rozmówca „Kuriera Wileńskiego” zauważa, że problem braku zapisu o narodowości może dotyczyć szczególnie osób młodych. – Nie mam wątpliwości, że powinny zwrócić na to uwagę zwłaszcza osoby urodzone po 1990 r. Wtedy pojawiła się możliwość niepodawania narodowości, z różnych względów z tego zapisu rezygnowali także Polacy. My, jako ZPL Miasta Wilna, gorąco zachęcamy do zadeklarowania polskiej narodowości wszystkich, którzy czują się Polakami. Jeśli ktoś ma problem z wypełnieniem ankiety, na pewno chętnie w tym pomożemy. To ważna sprawa i bardzo chętnie poświęcę swój osobisty czas – zapewnia Kubiak.
Czytaj więcej: Za wolność naszą i waszą. Polacy na Szlaku Wolności
O znaczeniu spisu przekonany jest także prezes Macierzy Szkolnej Józef Kwiatkowski.
– Niestety, po tym spisie może się okazać, że Polaków na Litwie prawie nie ma. Jako Macierz Szkolna zachęcamy do informowania na temat spisu – szkoły, nauczycieli, wychowawców. Ale to sprawa każdego Polaka. Po prostu, każdy z nas powinien zrobić wszystko, by informacja o spisie i ankiecie dotarła do jego bliskich, znajomych, należy zmobilizować swoje dzieci czy wnuki. To dla nas wielki sprawdzian – deklaruje prezes Macierzy Szkolnej.
Od 15 stycznia do 17 lutego ankietę można uzupełnić na stronie: surasymas.stat.gov.lt
W szczególnych przypadkach ankietę można wypełnić też telefonicznie,
dzwoniąc do Departamentu Statystyki pod numery: (8 5) 236 4968,
(8 5) 236 4637, (8 5) 236 4976, (8 5) 236 4898, (8 5) 236 4921
W przypadku trudności, informacji udziela również Europejska Fundacja Praw Człowieka, tel. +(370) 691 50 822 i Oddział Miejski ZPL, tel. + (370) 601 93 633
