W dniach 24–25 maja w Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie odbyły się warsztaty z tworzenia opowieści. Udział w nich wzięli uczniowie klas 5–8. Spotkania poprowadził Piotr Jezierski – redaktor portalu IDA (Informator dla Aktywnych), prowadzonego przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”, autor serii powieści kryminalnych dla młodzieży „Aligator w Wilnie” oraz „Wielki skok Aligatora”.
Dwanaście etapów drogi bohatera
Podstawowym narzędziem wykorzystywanym podczas warsztatów była koncepcja „etapów drogi bohatera”. Opiera się ona na pracy amerykańskiego badacza mitów Josepha Campbella opisanej w dziele „Bohater o tysiącu twarzy” (pierwsze wydanie z 1949 r.). Książka ta jest podróżą przez mity, legendy i przypowieści z całego niemal świata i próbą znalezienia w nich wspólnego mianownika, którym okazuje się być mityczna wyprawa bohatera.
– Campbell opisał pewien schemat, monomit, którego elementy, wszystkie lub część, pojawiają się w opowieściach najodleglejszych nawet kultur. Teorią Campbella zainteresowali się m.in. filmowcy. Amerykański reżyser George Lucas korzystał z koncepcji drogi bohatera, pracując nad scenariuszem swoich „Gwiezdnych wojen” – wyjaśnia w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Piotr Jezierski.
Popularność idei Josepha Campbella wśród twórców X muzy zaowocowała pracą Christophera Voglera, konsultanta przy hollywoodzkich produkcjach. Ten specjalista od scenariuszy wziął sobie do serca nauki autora „Bohatera o tysiącu twarzy” i napisał krótki skrypt przenoszący mityczną drogę bohatera na pole literackiej podstawy filmu. Skrypt był na tyle popularny, że Vogler wziął się za jego rozszerzenie i tak powstała jego książka „Podróż autora. Struktury mityczne dla scenarzystów i pisarzy”.
– To właśnie w niej „etapy drogi bohatera” zostały zsyntetyzowane do 12 punktów, których wypełnienie gwarantuje stworzenie podstawy do dalszych prac nad książką, scenariuszem czy opowieścią – mówi warszawski pisarz.
Czytaj więcej: „Aligator w Wilnie”: powieść z ogromną dawką Wileńszczyzny
Dowiedziałem się, czym fascynują się młodzi czytelnicy i jak wiele czytają – cieszył się po spotkaniu Piotr Jezierski.
Przygody młodych z książką
Było to już kolejne spotkanie uczniów Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie z Piotrem Jezierskim. Pierwsze odbyło się w styczniu br. w ramach promocji drugiego tomu z serii przygód „Aligatora”, czyli warszawskiej nastolatki Aliny podróżującej po dawnych Kresach – Wileńszczyźnie i Ukrainie. W tym czasie odkrywa ona tajemnice Jagiellonów i ratujące dzieła sztuki z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W 2021 r. pierwszy tom przygód zdobył drugą nagrodę (srebro) w konkursie na Samochodzikową Książkę Roku, dedukowanym bohaterowi słynnej serii powieści Zbigniewa Nienackiego. Obecnie Piotr Jezierski pracuje nad trzecim tomem.
– Trzeba przyznać, że czekaliśmy długo na spotkanie z „prawdziwym” pisarzem – opowiada w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” Monika Urbanowicz, polonistka z Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie.
Podczas styczniowego spotkania Piotr Jezierski nie tylko zaprezentował przygody „Aligatora”, ale też opowiedział, jak się pisze książki. To wzbudziło zainteresowanie wielu uczniów i wówczas narodził się pomysł warsztatów pisarskich. Teraz udało się zamysł zrealizować, dzięki determinacji zarówno pisarza, jak i Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
– Spotkanie wypadło znakomicie, dzieci dopraszają się kolejnych i oczywiście czytają powieści. Wpisaliśmy „Aligatora w Wilnie” na listę lektur, gdyż zgodnie z nową podstawą programową na Litwie 30 proc. lekcji leży w gestii nauczyciela. Tak więc czytamy książki i planujemy wycieczki szlakiem powieściowej Aliny – zapowiada nauczycielka.
Czytaj więcej: Młodzież z JP2 podąża śladami bohaterów kryminalno-przygodowej powieści „Aligator w Wilnie”
Daleko poza kanon lektur
Nauczyciele zamierzają wykorzystać spotkanie również do dalszej pracy dydaktycznej. – Warsztaty zrealizowane przez Piotra Jezierskiego otworzyły przed naszymi uczniami drzwi do świata pisarza, a właściwie wyprowadziły na ścieżkę, po której każdy pisarz wchodzi na karty powieści. Autor na tyle rozbudził wyobraźnię uczniów, że podczas warsztatów mało zabrakło, by dokończyć naszą pierwszą wspólną opowieść. Teraz zorganizujemy się w zespół redakcyjny i będziemy rozwijać akcję pod czujnym okiem pana Piotra. Wierzymy, że wspólnymi siłami uda nam się napisać powieść, bo już w zarysie zapowiada się emocjonująca przygoda. I oczywiście mamy ogromną nadzieję, że możliwe będzie zorganizowanie kolejnych warsztatów, bo uczniowie, którym nie udało się wziąć udziału, dopytują, kiedy będą kolejne takie spotkania – przyznaje wykładowczyni.
Również autorowi wizyta w Wilnie dała wiele satysfakcji. – Spotkania z czytelnikami zawsze są dla mnie wielką przyjemnością, ale tym razem miały one dodatkową wartość. Dużo się nauczyłem przez te dwa dni. Nie brałem udziału w zwykłej dyskusji na temat literackich fascynacji i zainteresowań, ale we wspólnej pracy warsztatowej, podczas której to młodzież opowiadała o swoich doświadczeniach czytelniczych, dzieliła się pomysłami i pokazała mi siłę swojej nieskrępowanej wyobraźni – mówi pisarz.
Jak dodaje, miał okazję poznać kilka obecnych w popkulturze postaci, o których istnieniu nie miał wcześniej pojęcia. – Dowiedziałem się, czym fascynują się młodzi czytelnicy i jak wiele czytają, wybiegając czasami bardzo daleko poza kanon lektur szkolnych. Mam nadzieję, że udało mi się przekazać trochę wiedzy warsztatowej i pokazać uczestnikom, jak łatwe jest budowanie atrakcyjnej dla odbiorcy opowieści. Wystarczy dobry pomysł, fajna postać i już można siadać do pisania własnej historii – zachęca do twórczości Piotr Jezierski.
Fot. OLGA ALEHNO, Konrad Kieliszek
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego” Nr 23(67) 10-16/06/2023