Demencja jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności u osób starszych. Jest to przewlekłe upośledzenie funkcji poznawczych, które wpływa na codzienne czynności, życie domowe, zawodowe i społeczne. Choroba najczęściej objawia się upośledzeniem funkcji poznawczych, takich jak pamięć, język, uwaga, planowanie, podejmowanie decyzji i inne.
Według Eglė Ignatavičienė, lekarki w Poliklinice Centralnej, przyczyny demencji nie są do końca jasne, ale istnieje kilka czynników ryzyka, które można wyeliminować, aby zmniejszyć ryzyko rozwoju choroby.
Symptomy demencji. Możesz nie zauważyć
Chociaż każdego roku na całym świecie odnotowuje się prawie 10 mln nowych przypadków demencji, to choroba ta jest trudna do wykrycia na wczesnym etapie rozwoju.
„Ponieważ demencja postępuje powoli, pacjent nie skarży się na nagle pojawiające się trudności, ponieważ po prostu ich nie odczuwa. W późniejszych stadiach, gdy upośledzenie zaczyna zakłócać codzienne czynności, objawy choroby stają się bardziej zauważalne. Częste są wahania nastroju, bezsenność, poczucie braku bezpieczeństwa i niepewności, zanim pojawią się zaburzenia poznawcze” — powiedziała Ignatavičienė.
Według lekarki, pierwsze objawy choroby pojawiają się zwykle po 60. roku życia, ale młodsze osoby również mogą zachorować. Osoby z rodzinną historią demencji, cukrzycą, chorobami układu krążenia i urazami mózgu mają większe ryzyko rozwoju demencji.
„Pamięć krótkotrwała jest najbardziej narażona na upośledzenie, co utrudnia przypominanie sobie ostatnich wydarzeń, dat, nazw przedmiotów oraz gubienie się w czasie i miejscu. Planowanie lub rozwiązywanie problemów, które wcześniej nie sprawiały trudności, takich jak płacenie rachunków, chodzenie do sklepu lub prowadzenie samochodu, staje się trudne. Osoba z demencją może mieć trudności z komunikowaniem się i wyrażaniem swoich myśli, doświadczać wahań nastroju, problemów behawioralnych, urojeń lub halucynacji. Jednak każdy przypadek jest inny, a objawy i postęp demencji są bardzo indywidualne” — powiedziała lekarka.
Krewni mają multum możliwości działania
Stopnie zaawansowania demencji dzieli się w zależności od nasilenia objawów i ich wpływu na codzienne funkcjonowanie. Od tego zależy również samodzielność pacjenta.
„Na początku choroby osoba może być całkowicie samodzielna, ale zdarzają się przypadki, w których stan zmienia się dramatycznie w ciągu kilku miesięcy. Ważne jest, aby pomóc osobie dostosować się do zmieniającego się stanu zdrowia i żyć w bezpiecznym środowisku. Im dłużej dana osoba będzie niezależna, tym łatwiej będzie się nią opiekować krewnym. Należy utrzymać aktywność fizyczną i umysłową: regularne ćwiczenia, granie w różne gry logiczne, takie jak szachy, krzyżówki, łamigłówki, arytmetyka umysłowa, zapamiętywanie listy zakupów lub nauka języka obcego.
Chociaż nie mamy jeszcze leków, które zatrzymałyby postęp choroby, przepisuje się leki łagodzące objawy, pomagając w ten sposób utrzymać adaptację danej osoby na dłużej. Bardzo ważne jest kontrolowanie chorób przewlekłych, regularne badania, monitorowanie stanu zdrowia i przyjmowanie przepisanych leków.
We wczesnych stadiach choroby wiele osób z demencją jest w stanie prowadzić w miarę normalne życie, ale wraz z postępem choroby zaczynają potrzebować coraz większej pomocy w codziennych czynnościach” — powiedziała lekarka.
Samodzielność nie przychodzi naturalnie, zaznacza Ignatavičienė. Należy dołożyć starań, aby uspołecznić pacjenta, zaangażować go w proste, codzienne czynności i pozwolić mu je wykonywać.
„Należy pomóc choremu odnaleźć się w domu, starać się utrzymać rutynę, sporządzać listy, zaznaczać ważne wydarzenia i daty w kalendarzu, planować czynności, które pacjent lubi i wykonywać je o tej samej porze każdego dnia. W miarę pogarszania się zdolności należy starać się dostosować otoczenie, aby zachować samodzielność tak długo, jak to możliwe — używać łatwych do noszenia ubrań i butów, korzystać z krzesełka prysznicowego. Należy zapewnić wystarczającą ilość czasu na wykonanie zadań, a także zachować cierpliwość i szacunek” — radzi.
W tym wszystkim nie zapomnij o sobie
Według lekarza każdy przypadek choroby jest indywidualny, a ludzie doświadczają jej inaczej i radzą sobie z nią na swój własny sposób.
„Demencja powoduje wiele trudności dla pacjenta i jego krewnych. Bardzo trudne jest obserwowanie, jak osobowość ukochanej osoby zmienia się wraz z postępem choroby, jak stopniowo traci ona swoje zdolności, nie jest już w stanie o siebie zadbać i nie rozpoznaje już swoich bliskich. Może pojawić się niepokój, niepewność i poczucie beznadziei, dlatego ważne jest, aby dbać o osobę z demencją, pamiętać o sobie i własnych potrzebach, nie dać się przytłoczyć i spróbować podzielić się z kimś opieką nad bliską osobą i szukać pomocy. Warto poświęcić czas na odbudowanie sił” — powiedziała.
Zaleca się zdrowy tryb życia, korygowanie ciśnienia krwi i poziomu glukozy we krwi, dbanie o ciało i umysł, stosowanie pełnowartościowej diety, ćwiczenia fizyczne, porzucenie złych nawyków, rozwijanie pamięci, czytanie książek i uczenie się nowych rzeczy. Powinieneś także zadbać o swoje zdrowie emocjonalne, starać się nie izolować od ludzi i utrzymywać kontakty towarzyskie. Te rzeczy również mają duży wpływ i zmniejszają ryzyko demencji.
Jeśli czujesz lub zauważysz, że bliska osoba doświadcza objawów demencji, zasięgnij porady lekarza. Więcej informacji na temat demencji i sposobów uzyskania pomocy można znaleźć na stronie: https://pagalbasau.lt/demencija/.
Zam. 2698