Zgodnie z Indeksem Lepszego Życia OECD Litwa w ciągu kilku lat polepszyła swe wyniki w dziedzinie oświaty. Wyprzedziła pod tym względem Łotwę, ale nadal przegrywa z Polską i Estonią. Anna Pawiłowicz-Janczys z Narodowej Agencji Oświaty cieszy się z wyników, ale dodaje, że Litwa nie może spocząć na laurach.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Poziom naszej oświaty został oceniony na 7,7 punktów z 10 możliwych. Litwa zajęła 13. miejsce spośród 40 krajów Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W porównaniu z rokiem 2019 Litwa przeskoczyła o pięć miejsc do przodu. W tej kwestii znalazła się w towarzystwie Holandii i Japonii oraz wyprzedziła Szwajcarię, Norwegię, Niemcy i Irlandię. Pierwsze miejsce przypadło Finlandii, natomiast ostatnie Republice Południowej Afryki.
Co ze zdrowiem i aktywnością społeczną?
Przedstawicielka Narodowej Agencji Oświaty cieszy się, że Litwa poprawiła swoje wyniki w dziedzinie oświaty, ale podkreśliła, że nie da się odseparować edukacji od innych dziedzin naszego życia, ponieważ są ze sobą powiązane. Teoretycznie nasze dochody powinny zależeć od naszego wykształcenia, co nie zawsze sprawdza się w życiu realnym.
— W dziedzinie oświaty skoczyliśmy z 18. na miejsce 13. Estonia była na trzecim miejscu, teraz znalazła się na czwartym. Łotwa natomiast była na miejscu 19., teraz przeskoczyła na miejsce 17. Porównując Litwę do Estonii, to mamy jeszcze sporo do zrobienia. Podobnie jest z Polską, która była na miejscu dziewiątym, a teraz jest na miejscu szóstym. Zestawiając nasz kraj z Łotwą, to oczywiście sytuacja u nas jest o wiele lepsza. Trzeba pamiętać, że to dotyczy tylko edukacji. W przypadku innych dziedzin, na przykład sektora zdrowia, dochodów, aktywności społecznej, zadowolenia z życia — to ocena Litwy jest o wiele niższa — komentuje Anna Pawiłowicz-Janczys w rozmowie z „Kurierem Wileńskim”.
W innych dziedzinach wyniki są następujące: mieszkanie i wydatki — Litwa otrzymała 5,8 pkt, dochody — 2,7; praca — 7; wspólnota — 5,5; środowisko — 6,9; obywatelskość — 4,7; zdrowie — 4,1; zadowolenie z życia — 5,1; bezpieczeństwo — 6,7.
Czytaj więcej: Anna Pawiłowicz-Janczys: są nowe możliwości kształcenia pedagogów specjalnych
Nauka przez całe życie
W przypadku oświaty Litwa wygrywa z większością krajów długością pobierania nauki. Średnio na Litwie osoba uczy się (szkoła, studia wyższe, wszelkiego rodzaju kursy oraz szkolenia) 18,5 roku w ciągu całego życia. Średnia OECD wynosi 18 lat.
— Społeczność litewska, polska czy też społeczność rosyjskojęzyczna na Litwie podkreśla potrzebę uczenia się przez całe życie. Ten indeks pokazał właśnie, że Litwa jest w miarę na dobrej pozycji. Jesteśmy powyżej średniej, to również dobrze o nas świadczy. Nie zapominajmy też o tym, że nasz kraj jest niezbyt gęsto zaludniony, więc w dużych miastach, jak Wilno, Kowno, Kłajpeda lub Poniewież, mamy więcej osób wykształconych, niż w mniejszych miejscowościach. Te duże miasta wyciągają nas w górę, ponieważ w miastach zawsze są większe możliwości do kształcenia, nawet w dziedzinie szkół zawodowych, które dają możliwość zdobycia nie jednego, tylko kilku zawodów. Poza tym dobrze funkcjonuje urząd pracy, który oferuje bezrobotnym różne szkolenia, kursy dokształcające. To wszystko ma wpływ na to, że Litwa znalazła się powyżej średniej — tłumaczy wyniki nasza rozmówczyni.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Dobrobyt kraju
Zgodnie z ostatnim spisem ludności największy odsetek ludzi wykształconych jest w samorządzie miasta Wilna. Tutaj 372 osoby na tysiąc mieszkańców posiadają wyższe wykształcenie. Na drugim miejscu uplasowała się Neringa (354), a na trzecim Kowno (319). Co prawda, wyższe wykształcenie nie oznacza, że dana osoba będzie pracowała w wyuczonym zawodzie. Część młodych osób z tego powodu wybiera emigrację. Anna Pawiłowicz-Janczys sądzi, że emigracja nie zawsze jest zjawiskiem ujemnym.
— Jeśli są takie możliwości i nasza młodzież wybiera pracę lub studia za granicą, to bardzo dobrze. Mają ambicje, energię, siłę oraz motywację, żeby dzielić się swym potencjałem z krajami należącymi do Unii Europejskiej. Ktoś może powiedzieć, że młodzież opuszcza kraj, ponieważ nie chce tworzyć naszego wspólnego dobrobytu, jednak można popatrzeć na to z innej strony. Jeśli osoby z Litwy potrafią zrobić karierę w innych państwach, to również przyczynia się to do naszego dobrobytu, ponieważ polepsza nasz wizerunek i prestiż naszego kraju na świecie. Jest to bardzo ważne — zaznacza przedstawicielka Narodowej Agencji Oświaty.
Zgodnie z danymi Departamentu Statystyki w 2021 r. z Litwy wyemigrowało ponad 28 tys. mieszkańców, czyli o ponad 5 tys. więcej niż w roku 2020. Najwięcej wyjechało do Wielkiej Brytanii — 6 600 osób.
Indeks Lepszego Życia (Better Life index) jest robiony od 2011 r. Indeks mierzy 20 różnych wskaźników w 11 sektorach gospodarki krajów członkowskich OECD. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju jest organizacją międzynarodową o profilu ekonomicznym. Została utworzona w 1960 r. Celem organizacji jest wspieranie państw członkowskich w osiągnięciu jak najwyższego poziomu wzrostu gospodarczego i stopy życiowej obywateli.
Czytaj więcej: Jeszcze większa uwaga Samorządu na tworzenie i wzmacnianie dobrobytu dziecka w rejonie wileńskim