Okienko życia to specjalne, bezpieczne pomieszczenie, w którym po umieszczeniu dziecka do personelu dyżurnego dociera sygnał. Pracownicy natychmiast przejmują opiekę nad noworodkiem.
— Dla obrońców praw dziecka najważniejsze jest to, żeby noworodkiem pozostawionym w kłajpedzkim okienku życia zajęli się lekarze oraz by jak najszybciej dziecko znalazło się w środowisku rodzinnym. Obecnie znajduje się ono pod nadzorem lekarza — poinformowała „Kurier Wileński” Gintarė Noliūtė, kierowniczka Działu Ochrony Praw Dziecka Okręgu Kłajpedzkiego.
Personel szpitala zgodnie z regulaminem poinformował policję, że około 3:28 nad ranem w okienku życia Szpitala Uniwersyteckiego w Kłajpedzie został znaleziony noworodek. „Zdaniem lekarzy Kliniki Położniczo-Ginekologicznej dziewczynka jest donoszona, zdrowa, waży 3,2 kg. Urodziła się przypuszczalnie 4-5 dni temu. W okienku życia obok dziewczynki pozostawiono wyprawkę — najpotrzebniejsze rzeczy i ubrania dla noworodka. Obecnie przebywa na oddziale neonatologicznym, gdzie maleństwem opiekuje się personel szpitala” — poinformował Szpital Uniwersytecki w Kłajpedzie.
Przedstawiciele szpitala twierdzą, że o znalezionym w okienku życia noworodku zostały poinformowane instytucje państwowe, które zdecydują o dalszej opiece nad dziewczynką.
W ciągu 14 lat, odkąd w Szpitalu Uniwersyteckim w Kłajpedzie działa okienko życia, pozostawiono w nim pięć noworodków.
Szansa na zmianę decyzji
— Okienko życia jest takim kołem ratunkowym dla rodziców, którzy znaleźli się w trudnej życiowej sytuacji i nie znaleźli innego wyjścia. Dziecko może być pozostawione w nim anonimowo — wskazuje Gintarė Noliūtė.
Rodzice, którzy pozostawili swoje dziecko w okienku życia, wciąż mają szansę na zmianę decyzji i odzyskanie dziecka. Ważne jest, aby wiedzieć, że rodzice lub jedno z rodziców noworodka pozostawionego w okienku życia mogą odzyskać dziecko w ciągu trzech miesięcy. Aby to zrobić, rodzice w ciągu trzech miesięcy powinni skontaktować się z najbliższym wydziałem terytorialnym ds. ochrony praw dziecka. Ojcostwo ustala się za pomocą testu DNA.
| Fot. Marian Paluszkiewicz
— Jeśli pozostawiony w okienku życia noworodek nie ma problemów zdrowotnych i może już opuścić szpital — trafia do domu tymczasowego opiekuna lub opiekuna dyżurnego, czyli do rodziny, która jest gotowa zaspokoić potrzeby malucha. Nad dzieckiem ustanawia się tymczasową opiekę — informuje Gintarė Noliūtė.
W przypadkach, w których rodzice dziecka nie zmieniają zdania i nie kontaktują się z obrońcami praw dziecka w sprawie możliwości odzyskania dziecka, tymczasowa opieka trwa do trzech miesięcy. Następnym procesem jest adopcja.
Warto zauważyć, że gdy tylko zostanie złożony wniosek o odzyskanie porzuconego dziecka, rodzice od razu mogą liczyć na pomoc ze strony psychologa oraz inne niezbędne wsparcie.
— Każdy z nas jest odpowiedzialny za to, aby nie dochodziło do tak bolesnych przypadków. Dlatego zachęcamy do uważności wobec kobiety, która spodziewa się lub właśnie urodziła dziecko. Pomóc w takich sytuacjach mogą krewni, koledzy, sąsiedzi, którzy, widząc, że przyszła matka jest bardzo smutna lub apatyczna, przeżywa rozterki lub, przeciwnie, wykazuje bardzo silne emocje, mogą zapytać, czy kobieta potrzebuje pomocy. Jeśli rzeczywiście tak jest, warto odwiedzić specjalistę — mówi pracowniczka ds. ochrony praw dziecka.
93 noworodki pozostawione w okienkach życia
Na Litwie działa łącznie 10 okienek życia: po dwa w Wilnie i Kownie, po jednym w Kłajpedzie, Szawlach, Mariampolu, Olicie, Taurogach, Janowie. Pierwsze okienko życia zostało otwarte w 2009 r. w Wileńskim Domu dla Niemowląt z Zaburzeniami Rozwoju. Od 2009 r. do dzisiaj w okienkach życia na terenie całego kraju pozostawiono 93 noworodki. 14 dzieci powróciło do swych biologicznych rodziców.
Czytaj więcej: Okienko Życia – polski pomysł w Wilnie
| Fot. Marian Paluszkiewicz
Nowe życie, nowa rodzina
Pomimo to, że rodzice z różnych powodów decydują się na pozostawienie dziecka w okienku życia, to trafia ono w bezpieczne miejsce i otrzymuje szansę na rozpoczęcie nowego życia pod opieką przybranych rodziców.
— We wszystkich przypadkach rodzina dla dziecka jest najpierw poszukiwana na Litwie i tylko w niektórych przypadkach może być poszukiwana za granicą. A ostateczną decyzję o adopcji zawsze podejmuje sąd, oceniając gotowość, motywację, zdolności i możliwości ludzi, a także poprawność i legalność przedprocesowej procedury adopcyjnej — wskazuje „Kurierowi Wileńskiemu” Ramunė Liubinaitė, główna specjalistka ds. komunikacji Państwowego Urzędu Ochrony Praw Dziecka i Adopcji przy Ministerstwie Opieki Socjalnej i Pracy.
Zgodnie z prawem obowiązującym na Litwie osoby z zagranicy mogą adoptować tylko te dzieci, którym przez sześć miesięcy na Litwie nie udało się znaleźć rodziców adopcyjnych oraz które spełniają następujące wymagania: dzieci mają poważne problemy zdrowotne, mają ukończone siedem lat lub co najmniej troje rodzeństwa jest adoptowanych jednocześnie. Przy adopcji bardzo ważna jest również opinia dziecka i jego zgoda na adopcję za granicą.
Praktyka pokazuje, że młodsze dzieci, które nie mają poważnych problemów zdrowotnych, mają większe szanse na adopcję — zastąpić im prawdziwy dom pragną zarówno rodzice na Litwie, jak i za granicą. Wraz ze zmianami w systemie ochrony praw dziecka zmniejsza się liczba dzieci, które mogą być adoptowane, więcej z nich udaje się zachować w rodzinach biologicznych lub dzieci są umieszczane pod opieką krewnych lub rodzin innych krewnych.
W 2021 r. za granicą adoptowano dwanaścioro dzieci z Litwy, w 2022 r. — siedmioro, w tym roku — jedno.
Czytaj więcej: „Okienko Życia zapewnia wolność wyboru”