Europejskie Stowarzyszenie Dzienników w Językach Mniejszości oraz Językach Regionalnych (MIDAS) po wileńskim zjeździe, który odbył się 6-9 maja, przystąpiło do pierwszych konkretnych kroków w obronie polskiej mniejszości narodowej na Litwie.
Działająca pod patronatem jednego z twórców idei paneuropejskiej, syna ostatniego cesarza imperium Austro-Węgier Otto von Habsburga organizacja wystosowała apel do prezydent Republiki Litewskiej Dali Grybauskaitė. W swym liście podpisanym przez prezesa Toni Ebnera Stowarzyszenie apeluje do głowy państwa litewskiego o zagwarantowanie praw mniejszości narodowych zamieszkałych na terytorium Litwy. Apel został rozesłany do wszystkich 30 dzienników należących do tej organizacji. Zamieszczamy go w całości poniżej. Jest to pierwszy przypadek, gdy ogólna europejska organizacja pozarządowa włączyła się w walkę przeciwko łamaniu podstawowych praw polskiej mniejszości narodowej na Litwie.
R. M.
Apel MIDAS do Prezydent Republiki Litewskiej
Dali Grybauskaitė
.
Bozen/Bolzano, 12.05.2010
Szanowna Pani Prezydent Grybauskaitė,
W dniach od 6 do 9 maja 2010 odbył się w Wilnie Doroczny Zjazd Europejskiego Stowarzyszenia Dzienników w Językach Mniejszości oraz Językach Regionalnych MIDAS — Stowarzyszenie Dzienników Mniejszości.
MIDAS jest stowarzyszeniem zrzeszającym 30 dzienników z całej Europy. Stanowi ono platformę wymiany informacji pomiędzy członkami stowarzyszenia, organizuje szkolenia dla dziennikarzy, przyznaje nagrody dziennikarskie oraz promuje ochronę praw mniejszości narodowych w Europie. Szczegółowe informacje dotyczące statutowej działalności stowarzyszenia zawarte są na stronę www.midas-press.org.
W tym roku doroczny Zjazd zorganizowany został przez polskojęzyczny dziennik na Litwie, „Kurier Wileński”, również zrzeszony w MIDAS. W ciągu trzydniowej konferencji przedstawiciele dzienników MIDAS zostali zapoznani z sytuacją mniejszości narodowych na Litwie. Z troską musimy przyznać, że wiele spraw o podstawowym znaczeniu dla zachowania tożsamości mniejszości narodowych wciąż nie zostało w zadowalający sposób rozwiązanych. Co więcej, media litewskojęzyczne często nie informują o sytuacji mniejszości w sposób adekwatny lub całkowicie pomijają te zagadnienia.
Dlatego też dzienniki członkowskie MIDAS apelują do władz Litwy o podjęcie działań mających na celu wzrost zrozumienia dla potrzeb mniejszości narodowych wśród większości oraz zagwarantowanie praw mniejszości zamieszkujących terytorium Litwy.
Mniejszości narodowe, będące co do zasady w trudniejszej sytuacji aniżeli większość, wymagają zastosowania wobec nich tzw. akcji afirmatywnych, umożliwiających wyrównanie ich pozycji w stosunku do większości.
Mamy nadzieję, że władze Litwy podejmą stosowne kroki, by wdrożyć wszystkie prawne regulacje obowiązujące Litwę — tak krajowe, jak międzynarodowe — odnoszące się do ochrony mniejszości narodowych oraz zagwarantują w krajowym porządku prawnym te prawa, które do dzisiaj w nim nie zostały przewidziane.
Edukacja w języku mniejszości narodowej, dwujęzyczna administracja publiczna oraz toponomastyka, udział mniejszości w życiu politycznym oraz ekonomicznym, dopuszczenie oryginalnej pisowni imion i nazwisk oraz media w językach mniejszości wspierane finansowo przez państwo stanowią podstawowe potrzeby mniejszości narodowych w całej Europie.
Wyjście naprzeciw tym potrzebom gwarantuje harmonijne życie w pluralistycznym, demokratycznym społeczeństwie oraz stwarza warunki poszanowania etnicznej, kulturowej, językowej oraz religijnej różnorodności. „Jedność w Różnorodności” stanowi bogactwo oraz jeden z głównych założeń Unii Europejskiej. Młode demokratyczne instytucje Republiki Litewskiej powinny w swoich działaniach opierać się na bogatej multietnicznej historii Litwy.
Z góry dziękuję za uwzględnienie zagadnień mniejszości narodowych w Pani codziennej pracy na rzecz wszystkich obywateli Republiki Litwy.
Z poważaniem,
Toni Ebner
Prezes Stowarzyszenia MIDAS
Kopia tego listu zostanie przesłana do „Kuriera Wileńskiego” oraz pozostałych dzienników zrzeszonych w MIDAS.