Departament Mniejszości Narodowych przy Rządzie RL 16 stycznia 2020 r. ogłosił listę projektów, które po sprawdzeniu kryteriów formalnych przekazano do dalszego rozpatrywania.
To 217 wniosków, które dotyczą projektów kulturalnych, oraz 16 wniosków, których celem jest finansowanie centrum integracyjnych bądź kulturowych mniejszości narodowych. Departament Mniejszości Narodowych jest główną instytucją finansującą projekty w zakresie mniejszości narodowych. Oddzielne konkursy, w których można składać wnioski dotyczące mniejszości, co roku także ogłaszają samorządy, np. Samorząd m. Wilna ma oddzielny konkurs wyłącznie dla mniejszości narodowych. Z kolei inne organizacje mniejszościowe mogą się też starać o finansowanie ramach konkursów ogólnych, ale w nich konkurencję stanowią litewskie organizacje. Na przykład litewski Fundusz Wspierania Prasy Radia i Telewizji nie ma oddzielnej puli dla prasy w językach mniejszości narodowych.
Tymczasem warto przyjrzeć się bliżej 14 wnioskom złożony do departamentu, które odrzucono ze względów formalnych. Cztery wnioski złożone w puli finansowania centrów integracyjnych oraz centrów kultury zostały złożone po terminie, np. wniosek Centrum Kultury m. Wisaginia czy Centrum Kultury w Podbrodziu. Dziesięć wniosków złożonych w puli projektów kulturowych nie przyjęto z różnych przyczyn, np. wnioski Związku Polaków na Litwie nie przyjęto ze względu nie przestrzegania formy składania dokumentów (wysłano listem zwykłym zamiast pocztą elektroniczną), a projekt Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie nie będzie rozpatrywany jako złożony po terminie. Finansowanie mniejszości narodowych na Litwie jest tematem wrażliwym. Jak zaznaczył Komitet Ministrów Rady Europy w rezolucji z 28 marca 2019 r. w sprawie ochrony mniejszości narodowych na Litwie: powinien zostać dokonany przegląd schematu wspierania kultury mniejszości narodowych w taki sposób, aby organizacje mniejszościowe mogły się ubiegać o finansowanie wieloletnie; należy także zapewnić systemowe wsparcie finansowe mediów mniejszościowych z państwowego Funduszu Wsparcia Prasy, Radia i Telewizji, w tym przez ustanowienie oddzielnej puli finansowania przeznaczonej dla mediów mniejszości narodowych. A jednak po analizie wniosków złożonych do Departamentu Mniejszości Narodowych warto zapytać: czy naprawdę organizacje mniejszościowe wkładają wystarczający wysiłek w staranie się o wsparcie?
Ewelina Dobrowolska
Artykuł opublikowany w wydaniu magazynowym “Kuriera Wileńskiego” nr 5(13) 01-07/02/ 2020