Rezygnacja Kaszkiewicza była związana z osiągnięciem przez biskupa wieku emerytalnego, zgodnie z kanonem 401 Kodeksu Prawa Kanonicznego, który nakłada obowiązek ustąpienia z urzędu po ukończeniu 75. roku życia.
Pierwszy ordynariusz diecezji grodzieńskiej
Aleksander Kaszkiewicz był pierwszym biskupem diecezji grodzieńskiej, która została utworzona 13 kwietnia 1991 r. Jego nominacja była jednym z kluczowych momentów w historii Kościoła katolickiego na Białorusi. Przez ponad trzy dekady biskup Kaszkiewicz kierował diecezją, dbając o jej rozwój duchowy i społeczny. Jego posługa, trwająca od początku istnienia diecezji, zakończyła się w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego, a on sam zachowuje tytuł biskupa emeryta.
Następcą biskupa Kaszkiewicza został biskup koadiutor Uładzimir Hulaj, który został mianowany przez papieża Franciszka 5 kwietnia 2024 r. Biskup koadiutor to biskup „pomocniczy”, który przejmuje obowiązki ordynariusza diecezji po poprzednim biskupie. Hulaj przyjął sakrę biskupią 25 maja i w dniu 30 września przejął obowiązki ordynariusza diecezji grodzieńskiej.
Biogram biskupa Aleksandra Kaszkiewicza
Biskup Aleksander Kaszkiewicz urodził się 23 września 1949 r. we wsi Podgajdzi w parafii Ejszyszki, w rejonie solecznickim na Litwie. Ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Kownie, a święcenia kapłańskie otrzymał 30 maja 1976 r. W latach 1976–1981 pracował w katedrze pw. Chrystusa Króla w Poniewieżu jako wikariusz, a od 1981 roku pełnił funkcję proboszcza parafii pw. Ducha Świętego w Wilnie. W 1991 r., decyzją papieża Jana Pawła II, został mianowany biskupem nowo utworzonej diecezji grodzieńskiej.
Jego posługa była wyjątkowo owocna i pełna wyzwań. Biskup Kaszkiewicz dbał nie tylko o duchowy rozwój diecezji, ale także o jej moralny i społeczny wymiar. Pod jego przewodnictwem diecezja grodzieńska rozwijała się zarówno w sensie duchowym, jak i infrastrukturalnym. Udało mu się przywrócić do użytku wiele kościołów, a także zainicjować nowe projekty duszpasterskie i charytatywne.
W 1992 r. brał udział wraz z miejscowymi księżmi w konsekracji kaplicy pw. Miłosierdzia Bożego w Poleckiszkach, w mszy brali wtedy udział także klerycy z Kowna, biskup wileński Juozas Tunaitis oraz ks. Józef Aszkiełowicz.
Podtrzymywał kontakt ze swoją ojczystą parafią ejszyską. W 1998 r. brał udział w obchodach 600-lecia ejszyskiej parafii.
„Cieszę się, że moja rodzinna parafia obchodzi taką wspaniałą rocznicę — 600 lat — to wielki kawał historii. Przy tej okazji chciałbym wspomnieć naszych przodków, kapłanów, którzy tu pracowali, bronili wiary katolickiej w trudnych czasach. Chcę podziękować Bogu za łaski, jakie otrzymaliśmy w tej świątyni” — mówił wtedy do zebranych biskup Kaszkiewicz. Ejszyszki świętowały wtedy nadanie też herbu i flagi.
W 2005 r. w imieniu papieża Jana Pawła II dokonał uroczystej koronacji Matki Bożej Kongregackiej koronami papieskimi. To obraz, który znajduje się w Bazylice Katedralnej w Grodnie.
W 2016 r. biskup Kaszkiewicz został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela rejonu solecznickiego, z którym był silnie związany.
„Ksiądz biskup Aleksander Kaszkiewicz to autorytet moralny, wierny syn Kościoła, ziemi wileńskiej i naszej ojcowizny, która się rejonem solecznickim nazywa. To kapłan, który żył i żyje wiarą, który tą wiarą się dzieli i, co jest bardzo ważne, na każdym posterunku tej wiary broni” — mówił wtedy podczas uroczystości mer rejonu solecznickiego, Zdzisław Palewicz.
„Opatrzność Boża tak zrządziła, że urodziłem się konkretnie w tym miejscu, w tym rejonie, który jest dla mnie bardzo bliski. Chociaż los tak sprawił, że musiałem zostawić nawet obywatelstwo litewskie, przyjąć białoruskie, ale sercem zawsze jestem z wami” — odpowiadał merowi i zebranym biskup Kaszkiewicz.
Słowa biskupa emeryta do następcy
Jego wieloletnia działalność duszpasterska na rzecz diecezji grodzieńskiej oraz silne więzi z Litwą sprawiły, że biskup Kaszkiewicz zyskał uznanie zarówno w Białorusi, jak i w swoim rodzinnym regionie.
Biskup Kaszkiewicz życzył swojemu następcy, aby ten „słuchał Boga i niczym św. Hieronim, o którym wspominamy w liturgii tego dnia, był otwarty na słowo zbawienia, które Pan nieustannie kieruje do ludzi poprzez Pismo Święte”. Został pierwszym emerytowanym biskupem tej parafii. Uroczyste wkroczenie nowego biskupa do katedry św. Franciszka Ksawerego w Grodnie zaplanowane jest na 26 października br.
Czytaj więcej: O diecezji grodzieńskiej na Białorusi