Wypłacane środki dla litewskich emerytów pozostają wśród najniższych w Europie Fot. Marian Paluszkiewicz
Rząd zdecydował się na kolejną podwyżkę emerytur. Na posiedzeniu, które miało miejsce 6 września, zapadła decyzja o zwiększeniu kwoty bazowej emerytury o 10 euro (od 120 do 130 euro). Premier Saulius Skvernelis obiecuje, że dzięki temu emerytura od października wzrośnie średnio o 13 euro, zaś już na styczeń zaplanowana jest indeksacja świadczeń emerytalnych.
„Od stycznia przyszłego roku, po indeksacji, emerytury wzrosną o dodatkowe 29 euro. Oznacza to, że średnia emerytura w kraju wyniesie 330 euro, o 42 euro więcej niż obecnie. Dzisiejszy budżet Sodry umożliwia podwyżkę bazowej emerytury, ponieważ na Litwie wzrasta wynagrodzenie” – powiedział szef rządu.
Wzrost podstawowej emerytury będzie sporym obciążeniem dla Sodry. Na większe świadczenia oczekuje około 600 tysięcy emerytów. Na ten cel instytucja ta powinna przeznaczyć 31 mln euro jeszcze w roku bieżącym. W 2018 roku na wypłacenie większych emerytur potrzeba będzie 300 mln euro – o 124 mln więcej niż w 2017 r.
Pomimo tak optymistycznych prognoz szacuje się, że na Litwie, nawet po upływie dziesięcioleci, finansowa sytuacja emerytów nadal będzie trudna. Eksperci twierdzą, że sytuacja demograficzna wskazuje na to, że w 2050 roku na Litwie na jedną osobę w wieku produkcyjnym będzie przypadać jeden emeryt, zaś świadczenie emerytalne, które stanowi obecnie 41 proc. ostatniego wynagrodzenia, wyniesie zaledwie 30 proc.
– Takie dane statystyczne odzwierciadlają sytuację z wypłatami, które nasi emeryci pobierają z Sodry. W przyszłości na Litwie i w innych krajach powinna wzrastać część emerytury dodatkowej, czyli tej, którą zaoszczędzimy w prywatnych funduszach emerytalnych. Ludzie powinni bardziej racjonalnie planować swoje dochody w przyszłości i nie polegać tylko na Sodrze. W przyszłości Sodra nie będzie mogła wypłacić wszystkich emerytur nie tylko dlatego, że będzie coraz więcej osób starszych, ale również dlatego, że zmienia się model finansowania świadczeń emerytalnych. Dlatego obecny rząd zachęca naszych obywateli do korzystania z prywatnych funduszy emerytalnych, bardziej odpowiedzialnego projektowania swego dobrobytu w przyszłości. Młodzi ludzie powinni sobie uświadomić, że ich dochody w starości mogą być znacznie większe, jeżeli zadbają o to już teraz, gdy są w wieku produkcyjnym. Większą emeryturę można także sobie zapewnić stosując inne mechanizmy. To też m.in. bardziej odpowiedzialny stosunek do nieruchomości czy spadku. Nie należy polegać tylko na tej emeryturze, którą płacimy do Sodry. Podobnie jest nie tylko w naszym kraju. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych prawie każdy emeryt uczestniczy w dwóch czy trzech systemach emerytalnych, a emerytura państwowa jest tam minimalna – powiedział w rozmowie z Kurierem Wileńskim prof. Bogusław Grużewski, dyrektor Instytutu Pracy i Badań Socjalnych.
Zaznaczył także, że, uwzględniając inflację, rząd przewiduje dalsze zwiększenie emerytur na Litwie.
Od początku roku świadczenia emerytalne na Litwie wzrosły o 20 euro, jednak pozostają one nadal jednymi z najniższych w Europie. Średnia emerytura obecnie wynosi 288 euro. Średnia emerytura w Polsce wynosi około 2150 zł (537 euro) brutto, czyli 1780 zł (445 euro) na rękę. Krajowy emeryt otrzymuje świadczenie, które stanowi 41 proc. ostatniego wynagrodzenia, w Polsce – 54 proc.