2 lipca, oficjalnie zostało ogłoszone zamknięcie znajdującego się w centrum Wilna aresztu śledczego-więzienia na Łukiszkach. Ostatnich 74 więźniów i aresztowanych zostało stamtąd przeniesionych do innych zakładów karnych w miniony piątek. Jak poinformował minister sprawiedliwości Elvinas Jankevičius, w ciągu następnych 2 tygodni ma być zorganizowana dyskusja na temat tego, co powinno znaleźć się na miejscu byłego zakładu karnego.
Budynki byłego więzienia na Łukiszkach zostaną przekazane spółce państwowej Turto bankas, zarządzającej mieniem państwowym.
–Mamy nadzieję, że przynajmniej część budynków z tego obiektu zostanie sprzedana i uzyskane z tego środki pozwolą uefektywnić system karny w państwie. Jednak najważniejsze, aby to miejsce, niezależnie o tego, że zostanie sprzedane, w przyszłości przekształciło się w jakiś publiczny, dostępny dla wszystkich obiekt. Najważniejsze, żeby ludzie w centrum miasta już nie musieli widzieć drutów kolczastych – poinformował dziennikarzy minister Elvinas Jankevičius, dodając, że zlikwidowanie zakładu karnego w stolicy jest wspaniałym prezentem dla całego miasta.
Kompleks na Łukiszkach znajduje się w samym sercu miasta, składa się na niego sześć budynków w pobliżu gmachu sejmu, Sądu Najwyższego, biblioteki im. Martynasa Mažvydasa i ministerstwa spraw zagranicznych. Zespół budynków, w których się mieściło dotychczas więzienie – szpital, pomieszczenia produkcyjne oraz administracyjne, a także cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy – w 2002 r. został wpisany do rejestru dziedzictwa kulturowego.
Jeszcze na początku tego roku na Łukiszkach przetrzymywano blisko 700 skazanych (w tym 100 – dożywotnio) i aresztowanych, którzy stopniowo byli przenoszeni do innych zakładów karnych.
Nowi aresztowani i skazani nie byli przyjmowani do aresztu śledczego-więzienia od końca maja. Jednak jeszcze 6 czerwca zatrzymanych z innych więzień tymczasowo przeniesiono na Łukiszki „w związku ze służbową i procesową koniecznością”. Później większość więźniów trafiła do Mariampola i Poniewieża. Większość skazanych dożywotnio zostało przeniesionych do Prawieniszek.
Minister Jankevičius cieszył się z tego, że pomimo masy trudności związanych z przeprowadzką więźniów, udało się zlikwidować więzienie niemal o pół roku wcześniej, niż początkowo planowano. W grudniu ubiegłego roku podawano, że areszt śledczy-więzienie na Łukiszkach miał zostać zamknięty do 31 grudnia br. Planowano, że przeprowadzka miałaby kosztować do 1,5 mln euro. Główne przyczyny likwidacji więzienia na Łukiszkach, wskazywane przez ministerstwo sprawiedliwości, to niespełnianie standardów zalecanych przez Radę Europy oraz zbyt wysokie koszty utrzymania.
Próby przeniesienia zakładu karnego na Łukiszkach z centrum Wilna podejmowało nieskutecznie kilka poprzednich rządów. Możliwość zamknięcia więzienia aktywnie rozważano już w roku 2007, jednak żadnych realnych zmian nie dokonano. Natomiast w 2015 roku przetarg na przeniesienie izolatora śledczego-więzienia do Prawieniszek w rejonie kowieńskim nie powiódł się ze względu na zarzuty o nieprzejrzystość przetargu i brak porozumienia odnośnie kosztów przenosin.
***
Po oficjalnym zamknięciu więzienia zorganizowano wycieczki dla pierwszych ciekawskich, wśród których byli też dziennikarze naszej gazety. Więcej informacji na temat szczegółów dotyczących zlikwidowanego aresztu śledczego-więzienia na Łukiszkach podamy w jednym z najbliższych numerów magazynowych „Kuriera Wileńskiego”.