Wizytą w Państwowym Teatrze Młodzieżowym kontynuujemy cykl publikacji o teatrach wileńskich.
Państwowy Teatr Młodzieżowy (Valstybinis jaunimo teatras) znajduje się na Starówce Wileńskiej, przy ulicy Arklių 5 (ul. Końska) w budynku, który kiedyś należał do książąt Ogińskich. Na przełomie XVII-XVIII w., wznieśli tu barokowy pałac, który został przebudowany później w stylu klasycyzmu.
Jesienią ubiegłego roku na gmachu Teatru Młodzieżowego umieszczono herb rodowy Ogińskich. Dotychczas nigdy na tym pałacu herbu nie było, ale w ramach rekonstrukcji teatru postanowiono w ten sposób uhonorować znanych mecenatów kultury.
Autorem stylizowanego, ważącego 400 kg herbu jest wileński rzeźbiarz Konstantinas Navasaitis. Na rekonstrukcję teatru ministerstwo kultury Litwy przeznaczyło 37 mln litów, ponieważ obiekt jest wpisany na listę dziedzictwa kulturowego. Rekonstrukcję rozpoczęto w 2008 r. Obejmuje ona remont pomieszczeń, sceny, dwóch sal: Wielkiej — 415 miejsc, Małej — 99, podwórza a także należącego do teatru budynku przy ul. Karmelickiej.
Teatr Młodzieżowy jest jednym z największych teatrów na Litwie. Pierwotnie mieścił się m. in. w budynku Teatru na Pohulance, obecnej siedzibie Rosyjskiego Teatru Dramatycznego Litwy. W obecnym budynku teatr działa od 1981 roku.
Prawo do dzisiejszej nazwy otrzymał w grudniu 1965 roku, wcześniej był znany jako teatr Młodego Widza.
Pierwsza premiera odbyła się 27 maja 1966 roku. Była to sztuka według utworu W. Szekspira „Romeo i Julia” w reżyserii Aureliji Ragauskaitė.
Tę datę uznano za datę urodzin teatru.
Jesienią premierą spektaklu „Zanikające gatunki” na podstawie utworu kultowego czeskiego dramaturga Petra Zelenki (reż. Rolandas Augustinas Atkočiūnas) teatr rozpoczął 50. jubileuszowy sezon.
„W każdym sezonie zapraszamy widzów na 4-5 premier. Wśród nich zawsze są spektakle dla młodzieży i dzieci. W jubileuszowym sezonie są to: „Mroczna gra” wg powieści dramatopisarza amerykańskiego Carlosa Murillo (reż. Darius Rabašauskas), „Osiem kochających kobiet” słynnego francuskiego dramatopisarza Roberta Thomasa (reż. Balys Latėnas) oraz przedstawienie dla dzieci na podstawie książki Liny Žutautė „Kake Make” (reż. Virginija Kuklytė)” — powiedziała „Kurierowi” Gintė Pranckūnaitė, kierowniczka działu literackiego teatru.
Rozkwit teatru przypada na kadencję trzeciego z kolei kierownika artystycznego, Dali Tamulevičiūtė, która pełniła te funkcje w latach 1975-1988. Do zespołu przyszły wtedy gwiazdy litewskiej sceny teatralnej: Dalia Storyk, Remigijus Vilkaitis, Arūnas Storpirštis, Kristina Kazlauskaitė, Algirdas Latėnas, Kostas Smoriginas i inni.
W 1977 roku na scenie Teatru Młodzieżowego, rozpoczynając nową erę w reżyserii, ze sztuką irlandzkiej dramaturg Shelagh Delaney „Smak miodu” debiutował dziś słynny na całym świecie reżyser litewski Eimuntas Nekrošiu.
Światową sławę i uznanie teatrowi przyniosły już kultowe, zrealizowane przez niego spektakle: „Kwadrat” (1980), „Pirosmani, Pirosmani” (1981), „Miłość i śmierć w Weronie” (1982), „Dzień długi jak wiek” (1983), „Wujaszek Wania” (1986), „Nos” (1991). Sztuki te prezentowane były podczas wielu festiwali teatralnych w Europie, Ameryce i Australii.
„W 2006 roku do teatru po dziesięciu latach przerwy wrócił słynny reżyser Jonas Vaitkus. Wyreżyserowana przez niego sztuka według powieści polskiego pisarza Witolda Gombrowicza „Iwona, księżniczka Burgunda” w 2007 roku zdobyła „Złoty krzyż sceny”. Dotychczas powodzeniem cieszy się sztuka Vaitkusa „Serce w Wilnie” (2012). Jest to mistyczna opowieść o spotkaniu dwóch „żelaznych wodzów” — Józefa Piłsudskiego i Feliksa Dzierżyńskiego. Do ich spotkania dochodzi podczas składania serca Marszałka na wileńskiej Rossie” — o polskich akcentach repertuaru opowiedziała Gintė Pranckūnaitė.
Od 1997 roku stanowisko kierownika artystycznego teatru zajmuje Algirdas Latėnas.