We wtorek w Sejmie przyjęto ostateczną decyzję dotyczącą utrzymania terminalu skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Kłajpedzie. Wszystkie wydatki potrzebne do funkcjonowania terminalu mają pokryć wyłącznie konsumenci gazu.
Koszta, szacowane na sumę około 100 mln euro rocznie, będą podzielone pomiędzy producentami energii cieplnej i innymi dużymi użytkownikami gazu, m. in. spółką akcyjną „Achema”.
Na wtorkowym posiedzeniu niektórzy posłowie żądali, by część wydatków pokryła spółka „Litgas”, która jest dostawcą gazu. Ale premier Algirdas Butkevičius zapewnił, że taka decyzja spowoduje upadek „Litgasu” albo znaczny wzrost cen na energię cieplną.
Poseł Artūras Skardžius przypomniał, że Litwa za skroplony gaz ziemny płaci więcej niż inne kraje Europy Zachodniej.
Nowe zasady zostały wdrożone w związku z tym, że zapotrzebowanie na gaz w kraju zmniejsza się, a jego cena z kłajpedzkiego terminalu pozostaje wyższa od tej, którą oferuje „Gazprom”.
Dlatego spółka „Vilniaus energija”, która kupuje gaz z pływającego terminalu w Kłajpedzie ogłosiła, że podniesie cenę na energię cieplną.
— Cena ogrzewania w grudniu wyniesie 6,33 ct (nie uwzględniając podatku od wartości dodanej VAT) za kilowatogodzinę, gdy tymczasem w listopadzie wyniesie 5,01 ct. W grudniu ubiegłego roku cena za ogrzewanie wyniosła 6,48 ct za kilowatogodzinę. Cenniki będą zmieniały się w zależności od ilości gazu nabytego w terminalu — powiedział „Kurierowi” Linas Samuolis, prezes spółki „Vilniaus energija”.
Ceny wzrosną, gdyż w październiku spółka nabyła więcej gazu niż potrzeba.
— Każdego miesiąca ilość gazu, który jesteśmy zobowiązani nabyć w terminalu, waha się. W październiku spółka nabyła 87,3 proc. potrzebnego gazu, w listopadzie planuje nabyć 90 proc., w grudniu natomiast — około 67 proc. Grudniowe zakupy będą miały bezpośredni wpływ na ceny ogrzewania w lutym, dlatego w drugim miesiącu roku cena za ogrzewanie będzie nieco niższa — dodał Linas Samuolis.
Pozostałą część potrzebnego Litwie gazu dostarczy przedsiębiorstwo „Lietuvos dujų tiekimas”. Kupuje ono tańszy gaz od rosyjskiego „Gazpromu”.
„Gdyby dostawcy energii cieplnej nie byli zmuszani do kupna gazu z kłajpedzkiego terminalu, to w grudniu cena za ogrzewanie w Wilnie wyniosłaby około 4,6 ct za kilowatogodzinę” — ogłosiło w komunikacie prasowym przedsiębiorstwo.
Pływający terminal skroplonego gazu ziemnego „Independence” („Niepodległość”) w porcie Kłajpedy zaczął działać 1 stycznia br. Stał się regularnym źródłem gazu dla Litwy i pierwszą alternatywą dla rosyjskiego gazu.
Terminal to specjalny statek, który może odbierać skroplony gaz z dowolnego miejsca na ziemi. Jest on zaopatrzony w zbiorniki do przechowywania gazu w formie skroplonej i instalację, która może zmieniać jego stan skupienia na gazowy. Takie rozwiązanie pozwala na sprowadzanie tego surowca z każdego kraju na świecie. Ze statku, który może przyjmować gaz z normalnych gazowców, dalej paliwo jest wtłaczane do sieci przesyłowej.
Statek został zbudowany w Korei Południowej. W sierpniu br. litewska państwowa spółka „Litgas” podpisała z norweskim Statoilem kontrakt na dostawy gazu. Terminal LNG w Kłajpedzie może odbierać do 4 mld metrów sześc. gazu skroplonego rocznie. Umowa na razie opiewa na dostawę 540 mln m sześc. gazu rocznie.
Dzięki gazoportowi Litwa stała się o wiele mniej zależna od dostaw z rosyjskiego Gazpromu, zwiększyła swe bezpieczeństwo energetyczne i ma większe szanse na wynegocjowanie z rosyjskim koncernem niższych cen. Terminal jest w stanie pokryć 90 proc. zapotrzebowania na gaz wszystkich trzech krajów bałtyckich — Litwy, Łotwy i Estonii, które wcześniej były w 100 procentach zależne od rosyjskiego gazu.
