Prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė po dziesięcioletniej przerwie udała się wczoraj, 21 lutego, z oficjalną wizytą państwową do Polski. Jest to ostatnia wizyta na najwyższym szczeblu kończącej kadencję głowy państwa litewskiego. W trakcie dwudniowej wizyty prezydent Grybauskaitė towarzyszy minister ochrony kraju Raimundas Karoblis oraz minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius.
Wizyta prezydent Grybauskaitė rozpoczęła się od ceremonii oficjalnego powitania na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego przez prezydenta RP Andrzeja Dudę. Następnie przywódcy udali się na rozmowy „w cztery oczy”.
„Cieszę się, że kooperacja wojskowa pomiędzy Polską a Litwą w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego się pogłębia” – powiedział prezydent Andrzej Duda w czwartek po spotkaniu z prezydent Litwy Dalią Grybauskaite.
Chwilę wcześniej w obecności obojga prezydentów ministrowie obrony narodowej obu państw Mariusz Błaszczak i Raimundas Karoblis podpisali dokumenty dotyczące współpracy wojskowej: porozumienie techniczne dotyczące ustanowienia bezpiecznego połączenia umożliwiającego wymianę informacji radiolokacyjnej między siłami zbrojnymi obu państw oraz list intencyjny dotyczący afiliacji w czasie pokoju Zmechanizowanej Brygady Piechoty „Żelazny Wilk” Sił Zbrojnych Republiki Litewskiej i 15. Brygady Zmechanizowanej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do Dowództwa Wielonarodowej Dywizji Północny Wschód.
Na konferencji prasowej prezydent Duda podkreślił, że Polska i Litwa starają się odpowiadać na stan zagrożenia w naszej części Europy m.in. poprzez współpracę energetyczną.
„Z panią prezydent mamy jednoznaczne stanowisko, jeżeli chodzi o budowę gazociągu Nord Stream 2 – jesteśmy zdecydowanie tej inwestycji przeciwni. Uważamy, że pogorszy ona sytuację bezpieczeństwa energetycznego w zakresie bezpieczeństwa gazowego nie tylko Polski i Litwy, nie tylko w naszej części Europy, ale że w ogóle w UE to pogorszy sytuację bezpieczeństwa gazowego, że jest to ewidentne, bardzo silne uzależnienie się od jednego dostawcy” – oświadczył prezydent.
Duda powiedział, że w rozmowie z prezydent Litwy wyraził również satysfakcję z obecności na Litwie spółki Orlen i jej udziału w zapewnianiu „bezpieczeństwa, jeżeli chodzi o paliwo na Litwie”.
„Mam nadzieję, że Orlen będzie tam dobrze funkcjonował i że będzie to bezpieczeństwo Litwy także i w tym zakresie wzmacniał, ciesząc się w swojej działalności przychylnością władz litewskich” – dodał.
„Rosja w ostatnich latach przejawia tendencje imperialne i pogłębia stan zagrożenia w naszej części Europy; obserwujemy to z niepokojem, ale staramy się też na to odpowiadać poprzez współpracę militarną, w zakresie bezpieczeństwa czy współpracę energetyczną” – podkreślił prezydent Andrzej Duda.
Duda przekazał, że podczas spotkania z prezydent Litwy Dalią Grybauskaitė wyraził satysfakcję, że polscy piloci strzegą w tej chwili litewskiego nieba w ramach kolejnej edycji Baltic Air Policing. „To jest dla mnie radość, że nasza obecność pogłębiająca bezpieczeństwo Litwy jest na tym litewskim niebie widoczna” – dodał prezydent.
Podczas spotkania prezydenci poruszyli również problemy mniejszości polskiej na Litwie. „W rozmowie z prezydent Litwy Dalią Grybauskaitė wyraziłem nadzieję, że pisownia nazwisk w wersji oryginalnej, polskiej oraz pisownia polskich nazw ulic będzie możliwa, że to zostanie ustawowo na Litwie dopuszczone” – powiedział prezydent Duda.
Podkreślił jednocześnie, że współpraca polsko-litewska w ostatnim okresie „jest świetna” i te relacje są dobre. „Mam nadzieję, że będziemy je mogli pogłębiać” – dodał Andrzej Duda.
Prezydent Litwy na wspólnej konferencji prasowej z prezydentem Andrzejem Dudą podkreśliła, iż bardzo się cieszy, że przybyła z wizytą do Polski.
Jak zaznaczyła, współpraca wojskowa Polski i Litwy osiągnęła bardzo wysoki poziom. „Jest rzeczą jasną, że sami powinniśmy umacniać swoje bezpieczeństwo, dlatego dzisiaj podpisaliśmy bardzo ważne porozumienie zapewniające wspólną politykę w zakresie bezpieczeństwa” – zaznaczyła.
Prezydent dodała, iż cieszy się, iż rozwija się też handel Litwy z Polską. „Polska stała się trzecim co do wielkości partnerem handlowym dla Litwy w Europie” – podkreśliła Grybauskaitė.
Podkreśliła, że dokumenty, które w czwartek podpisali ministrowie obrony narodowej Polski i Litwy dotyczące współpracy wojskowej są ważne dla obu naszych krajów. „Jesteśmy razem tak, jak byliśmy 450 lat temu w Lublinie (…). Kiedy jesteśmy razem, jesteśmy silni” – powiedziała Grybauskaitė nawiązując do podpisanej w 1569 roku Unii Lubelskiej.
W trakcie pierwszego dnia wizyty głowa państwa litewskiego spotkała się również z przewodniczącym Sejmu RP Markiem Kuchcińskim, przewodniczącym Senatu RP Stanisławem Karczewskim. W piątek, w kolejnym dniu wizyty Dalii Grybauskaitė w Polsce, zostało zaplanowane spotkanie prezydent Republiki Litewskiej z Prezesem Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Mateuszem Morawieckim.
W piątek Prezydenci Litwy i Polski odwiedzą Lublin. Przed południem Dalia Grybauskaitė i Andrzej Duda złożą kwiaty pod pomnikiem Unii Lubelskiej na pl. Litewskim. Następnie dojdzie do spotkania trojga prezydentów: Litwy, Polski oraz Prezydenta Ukrainy Petro Poroszenko w dowództwie Wielonarodowej Brygady Litewsko-Polsko-Ukraińskiej LITPOLUKRBRIG.
Opr. A. P. na podst. PAP i prezydent.pl
Fot. Jakub Szymczuk, KPRP