Foto. vrsa.lt
22 czerwca br. starostom gmin bujwidzkiej, kowalczuckiej i ławaryskiej zostały przekazane tabletki stabilnego jodu, które zostaną rozdzielone dla osób mieszkających w strefie ochronnej, tj. 30 km od budowanej elektrowni jądrowej w Ostrowcu (Białoruś).
Tabletki zostaną rozprowadzone wśród mieszkańców przez gminy i sołectwa wg list mieszkańców. W najbliższych dniach sołtysi zawitają do domów mieszkańców Bujwidz, Ławaryszek i Kowalczuk, jak też mieszkańcy będą mieli możliwość tabletki odebrać u sołtysów, bądź w gmachu gminy. Mieszkańcy otrzymają również instrukcje dotyczące tego, kiedy i jak stosować ten lek w przypadkach nieszczęścia.
Pierwszą partię, 29 tys. tabletek jodku potasu dla mer Samorządu Rejonu Wileńskiego Marii Rekść przekazał wiceminister Ochrony Zdrowia Algirdas Šešelgis. Tabletki stabilnego jodu mają na celu ochronę mieszkańców przed szkodliwym działaniem radioaktywnego jodu na tarczycę w przypadku awarii jądrowej lub radiologicznej.
W ramach przygotowań do uruchomienia białoruskiej elektrowni jądrowej w Ostrowcu Litwa nabyła ogółem 4 mln. tabletek stabilnego jodu. Jodek potasu będzie dystrybuowany między Samorządami, trafiającymi do strefy szybkiej ochrony kryzysowej (rejony wileński i święciański) oraz strefy rozszerzonego planowania, tj. w promieniu 100 km wokół białoruskiej elektrowni jądrowej. Strefa ta obejmuje terytoria Wilna, Wareny, Solecznik, Trok, Elektrenów, Koszedarów, Szyrwint, Wiłkomierza, Malat, Onikszt, Uciany, Ignaliny, Jeziorosów i Wisagini.
Przydatne informacje dla mieszkańców na temat stabilnego stosowania tabletek jodu
Uwaga! Ministerstwo Ochrony Zdrowia przypomina, że tabletki z jodkiem potasu chronią tylko przed radioaktywnym jodem, a nie przed innymi radioaktywnymi substancjami rozprzestrzeniającymi się w środowisku w przypadku awarii jądrowej i dlatego powinny być stosowane wyłącznie na zalecenie władz.
Tabletki jodku potasu zaleca się przyjmować wcześniej niż za 24 godziny do możliwego wdychania lub spożycia radioaktywnego jodu. Blokowanie tarczycy jodkiem potasu jest nadal skuteczne 2 godziny po inhalacji lub spożyciu radioaktywnego jodu, ale nie później niż po 8 godzinach. Przyjmowanie tabletek jodku potasu w czasie innym niż wskazany może być szkodliwe.
Jednorazowa dawka tabletek jodku potasu 65 mg na dobę dla ludzi różnych grup wiekowych:
Wiek
Jednorazowa dawka tabletek jodku potasu na dobę, mg
Noworodki do 1 miesiąca
16 (ćwierć tabletki)
Niemowlęta od 1 miesiąca do 3 lat
32 (pół tabletki)
Dzieci od 3 do 12 lat
65 (jedna tabletka)
Dzieci od 12 lat i dorośli 130
130 (dwie tabletki)
Pojedyncza dzienna dawka tabletek jodku potasu chroni tarczycę przed radioaktywnym jodem przez 24 godziny.
Dla noworodków do 1. miesiąca życia, kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób powyżej 60. roku życia jest zalecana tylko jedna dzienna dawka tabletek jodku potasu. W innych grupach ludzi, w przypadku niesprzyjającej sytuacji awaryjnej (przedłużone rozprzestrzenianie się substancji radioaktywnych do środowiska, nie ma możliwości bezpiecznej ewakuacji ludzi itp.), może być zalecane przyjęcie kolejnej dziennej dawki.
Wskazane jest przyjmowanie tabletek jodku potasu po posiłku. Tabletki można rozpuszczać w wodzie lub płynnych pokarmach dla dzieci. Rozpuszczone tabletki należy zużyć natychmiast ze względu na szybki rozpad substancji czynnej.
Niepożądane działania tabletek jodku potasu są rzadkie, o tym pisze się w ulotce dołączonej do opakowania tabletek jodku potasu.
W celu ochrony tarczycy w przypadku awarii jądrowej lub radiologicznej nie jest właściwe stosowanie alkoholowych lub wodnych roztworów jodu, aerozoli, zawierających jod, suplementów jodu sprzedawanych w aptekach, ponieważ nie chroniłyby one tarczycy przed szkodliwym działaniem radioaktywnego jodu ze względu na jego niską zawartość stabilnego jodu.
Dlaczego jodek potasu jest potrzebny i jakie dodatkowe środki należy podjąć w przypadku wypadku jądrowego?
Według ekspertów ds. zdrowia w przypadku awarii jądrowej, radioaktywny jod może zostać uwolniony do powietrza, a wdychane zanieczyszczone powietrze lub połknięte skażone jedzenie (mleko, woda pitna, warzywa polowe, jagody itp.) mogą gromadzić się i uszkadzać tarczycę, co może spowodować nowotwory tarczycy. Dlatego tabletki jodku potasu służą do ochrony tarczycy przed szkodliwym działaniem radioaktywnego jodu. Stabilny jod w tych tabletkach gromadzi się w tarczycy i chroni go przed dostępem radioaktywnego jodu. Tabletki jodku potasu należy stosować tylko wtedy, gdy zaleca MOZ.
Ważne jest również, aby w przypadku awarii jądrowej podjąć też inne środki ochronne, takie jak nieprzebywanie na zewnątrz, chowanie się w środku, zamykanie okien, drzwi, śledzenie informacji, przygotowanie do ewentualnej ewakuacji lub postępowanie zgodnie z otrzymywanymi instrukcjami.
Litwa, ustanawiając wymogi dotyczące stosowania tabletek jodku potasu w razie awarii jądrowej, postępuje zgodnie z Zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia 2017 r.