Anomalie – ciepłe zimy, ekstremalne upały latem, wyschnięte studnie oraz podtopione ulice miast – wszystko to skutki globalnych zmian klimatycznych. Ieva Budraitė, dyrektorka Instytutu Zielonej Polityki, w rozmowie z „Kurierem Wileńskim” twierdzi, że zmiany te oraz lokalne ogniska globalnego procesu niewątpliwie mają bezpośredni wpływ na jakość naszego życia.
Zauważa też, że czas przeznaczany na walkę z kryzysem klimatycznym upływa szybciej, niż się spodziewano, zaś najbardziej wygodnym ekonomicznie sposobem na rozwiązanie zaistniałej sytuacji jest aktywne wdrożenie wszystkich możliwych środków w walce ze zmianami klimatycznymi.
Instytut szuka rozwiązań problemów środowiskowych
Założony w 2011 r. Instytut Zielonej Polityki szuka rozwiązań problemów środowiskowych na Litwie. M.in. wspólnie ze stołecznym samorządem zrealizowano publiczną kampanię informacyjną dotyczącą środowiska. W jej trakcie przygotowano trzy programy środowiskowe zatytułowane „Zielona Strategia”. Biorąc pod uwagę kwestie istotne dla miasta Wilna, podczas projektu zbadano następujące tematy: energia odnawialna, efektywność energetyczna, zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie plastikiem i mikroplastikami. O efektach wysiłków na rzecz rozwiązania problemów zmian klimatycznych, nadmiernej konsumpcji, zanieczyszczeń i energii dyskutowano w internetowych programach telewizyjnych. Problemy środowiskowe stanowią priorytet działalności placówki. Organizacja współpracuje ze szkołami, organizuje szkolenia w przedsiębiorstwach oraz placówkach państwowych, tworzy oraz realizuje projekty z zakresu ochrony środowiska, występuje z wnioskami dotyczącymi spraw ekologii.
Szokujące liczby
Na Litwie rok 2019 był najcieplejszym w całym okresie pomiaru temperatury, to jest od ok. 250 lat. Ubiegły styczeń nawet o 6 stopni przekroczył wieloletnią, średnią temperaturę notowaną w tym miesiącu.
– Wszystko wskazuje na to, że powinniśmy się zastanowić, jak w przyszłości dostosować się do cieplejszego klimatu. Z powodu długotrwałych upałów niewątpliwie pojawi się potrzeba wyposażenia coraz większej liczby budynków w systemy ochładzające, co spowoduje wzmożone zużycie energii elektrycznej. Dlatego też należy prężnie realizować projekty z zakresu korzystania z odnawialnych źródeł energii oraz rozbudowywać miejską infrastrukturę energetyczną. Niedługo potrzebne będą dodatkowe resursy energetyczne, ponieważ wzrośnie zapotrzebowanie na energię niezbędną do zasilania coraz większej liczby systemów klimatyzacji oraz samochodów zasilanych energią elektryczną. Liczba tego rodzaju pojazdów też wzrośnie – twierdzi Ieva Budraitė. Zauważa przy tym, że zmiany klimatyczne mają bezpośredni wpływ na stan naszego zdrowia.
Zmiany klimatyczne mogą powodować choroby
– Rosnące temperatury i raptowne fale upałów wycieńczają organizm człowieka. Często powodują udary cieplne oraz wiele innych sytuacji zagrażających naszemu zdrowiu. Szczególnie niebezpieczne są upały dla starszych ludzi. Z powodu zmian klimatycznych odnotowano wzrost chorób alergicznych, na które najczęściej zapadają dzieci. Dlatego niezwykle ważne jest zachowanie w przestrzeniach miejskich możliwie największej ilości drzew i terenów zielonych. Niezwykle istotne jest też podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz promowanie bardziej aktywnego wkładu w ochronę środowiska – tłumaczy dyrektorka Instytutu Zielonej Polityki.
Wspomina, że na wzmacnianie tzw. efektu cieplarnianego, który ma bezpośredni wpływ na proces zmian klimatu, przede wszystkim wpływają sektory energetyczny i transportu (80 proc. emisji CO2). Na rolnictwo przypada 8,72 proc., na przemysł 7,82 proc., na porządkowanie odchodów – 2,75 proc.
Czy uświadamianie uratuje przed kryzysem klimatycznym?
Na Litwie problem zmian klimatu nie ogranicza się do wąskiej grupy fachowców. Według danych Eurobarometru za rok 2017, dla 70 proc. mieszkańców kraju zmiany klimatu stanowią bardzo ważny problem, jednak tylko 28 proc. respondentów sądzi, że ma bezpośredni wpływ na przebieg tego globalnego procesu.
– To świadczy o tym, że sporo mieszkańców sądzi, że walczyć ze zmianami klimatu powinni przedstawiciele władz, przemysłu, Unia Europejska czy też specjaliści od ochrony środowiska. Wszyscy, tylko nie oni sami. Jest to bardzo błędne rozumowanie, a rozstrzygnięcia problemów wymagają kompleksowego podejścia – zaznacza Ieva Budraitė.
W kolejnych numerach opowiemy o projektach z zakresu ochrony środowiska, które realizuje Instytut Zielonej Polityki.
Fot. Instytut Zielonej Polityki