Więcej

    Bułgaria/Zmarł pierwszy demokratyczny prezydent Żeliu Żelew

    Czytaj również...

    W wieku 79 lat zmarł w piątek w Sofii pierwszy demokratyczny prezydent Bułgarii, Żeliu Żelew. Stał na czele państwa już po przemianach systemowych w okresie od 1 sierpnia 1990 do 22 stycznia 1997 roku.

    Był jednym z nielicznych bułgarskich dysydentów w okresie komunistycznym i pierwszym liderem antykomunistycznego Związku Sił Demokratycznych

    Żelew, z wykształcenia filozof, był znany w środowiskach intelektualistów z powodu krytycznego stosunku do filozofii marksistowskiej, za co w 1965 roku został wykluczony z Bułgarskiej Partii Komunistycznej, pozbawiony pracy na Uniwersytecie Sofijskim i przeniesiony na prowincję. Jego praca zawierająca krytyką dogmatycznego marksizmu-leninizmu ukazywała się w drugim obiegu.

    Swoją najbardziej pracę pt. „Faszyzm”, w której stawiał znak równości między totalitarną władzą nazistowską a komunistycznymi rządami, w tym w sferze gospodarki, kultury i propagandy, Żelew napisał w 1967 roku. Po 15 latach wyszła w nakładzie 10 tys. egzemplarzy, po trzech tygodniach została zakazana i wycofana z księgarń, lecz rozchodziła się nadal nieoficjalnie i była masowo czytana. Przetłumaczono ją na 10 języków.

    Bezpośrednio po obaleniu komunistycznego przywódcy Todora Żiwkowa Żelew stanął na czele antykomunistycznego bloku Związek Sił Demokratycznych i jako jego lider w 1990 roku został wybrany przez parlament na prezydenta. Półtora roku później wygrał bezpośrednie wybory prezydenckie. Miał szerokie powiązania w kręgach dawnych dysydentów Europy Środkowo-Wschodniej.

    Żelew był gorącym zwolennikiem europejskiej i euroatlantyckiej integracji Bułgarii. Po zakończeniu kariery politycznej powołał Bałkański Klub Polityczny – pozarządową organizację, która postawiła sobie za cel zbliżenie między państwami bałkańskimi i ich europeizację. Członkami klubu byli dawni prezydenci Macedonii, Turcji, Rumunii, Grecji, Albanii, Bośni i Hercegowiny.

    Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)

    Reklama na podst. ust. użytkownika.; Dzięki reklamie czytasz nas za darmo

    Afisze

    Więcej od autora

    Polscy studenci na najlepszych uczelniach dzięki Fundacji ORLEN

    Program Bona Fide wspiera studentów, którzy dostali się na studia II lub III stopnia na uczelnie z pierwszej pięćdziesiątki Akademickiego Rankingu Uniwersytetów Świata (tzw. lista szanghajska) lub z czołowych...

    Spotkanie z artystą Piotrem Burym Łakomym w Centrum Sztuki Współczesnej

    Wydarzenie — to doskonała okazja, aby usłyszeć od samego artysty o kulisach jego pracy, podejściu do materialności oraz aby lepiej zrozumieć przebieg procesu artystycznego i zagłębić się w koncepcje...

    Wyrazy nie takie obce. O tym, co nam zostało z łaciny, co przywędrowało z globalizacji, a co – z sąsiedztwa

    Zapożyczenia, bo o nich mowa, są wszędzie: w sklepie, na ulicy, w szkole, w internecie. Często ich nawet nie zauważamy, bo brzmią „normalnie”, choć w rzeczywistości mają zupełnie inne...