5 maja obchodzono 200. rocznicę urodzin Stanisława Moniuszki, związanego z Wilnem wybitnego kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga, dyrektora Teatru Wielkiego w Warszawie, twórcy polskiej opery narodowej.
Z tej okazji Instytut Polski w Wilnie wspólnie Uniwersytetem Wileńskim zorganizowały polsko-litewsko-białoruski koncert. Wydarzenie stało się częścią międzynarodowego projektu muzycznego „Droga życia Stanisława Moniuszki”, w ramach którego trzy chóry z Białorusi, Litwy i Polski wykonają utwory kompozytora w Mińsku, Wilnie, Mariampolu i Białymstoku.
Koncert dedykowany Stanisławowi Moniuszce odbył się w sobotę, 4 maja, w wileńskim kościele pw. św. św. Janów. Moniuszko pracował tu jako organista, a także prowadził chór dziewcząt z sierocińca.
„Cieszymy się, że usłyszymy utwory, które Moniuszko tworzył w tym kościele, w tym historycznym miejscu. Dwusetna rocznica urodzin kompozytora obchodzona na Białorusi, Litwie i w Polsce jest pod patronatem UNESCO” – zaznaczyła Urszula Doroszewska, ambasador RP na Litwie.
Słuchaczy podczas koncertu przywitał też prof. Rimantas Jankauskas, prorektor UW. „Zadziwiające emocje ogarniają, gdy znajdujemy się przy organach, na których grał Stanisław Moniuszko, kompozytor, który łączy trzy narody. Urodził się na Białorusi, kształcił w Wilnie, a stał się europejskiej sławy polskim kompozytorem” – powiedział profesor.
Głównym punktem programu była Msza e-moll stworzona przez Moniuszkę w kościele pw. św. św. Janów. Utwór wykonały dziewczęta z Chóru Uniwersytetu Wileńskiego „Virgo” pod batutą Rasy Gelgotienė. Na organach zagrała Kallinika Medvedeva z Mińska. Organistka wykonała kilka oryginalnych kompozycji Stanisława Moniuszki na historycznych organach, na których były one skomponowane. Chór Państwowego Uniwersytetu w Mińsku (kierowany przez Olgę i Aleksandra Minenkovych) oraz Chór Politechniki Białostockiej (z kierownik Wiolettą Miłkowską) wykonały popularne pieśni do słów różnych poetów (m. in. Jana Czeczota, Johanna Wolfganga von Goethego).
5 maja, w dniu urodzin kompozytora, w kościele uniwersyteckim odbył się kolejny uroczysty koncert zorganizowany przez Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki. „W Wilnie Stanisław Moniuszko spędził 18 lat swego życia. Tu poznał swoją przyszłą żonę, Aleksandrę Müllerówną. Ich ślub odbył się w kościele Pana Jezusa na Antokolu, zaś w kościele pw. św. św. Janów chrzcili swoje dzieci” – przypomniała Apolonia Skakowska, prezes Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki.
Utwory Moniuszki zabrzmiały w wykonaniu młodzieżowego Chóru Canto z zespołu Szkół Muzycznych im. Czesława Niemena z Włocławka, Towarzystwa Śpiewaczego im. St. Moniuszki „Moniuszkowcy” z Radomska oraz chórów polskich zespołów z Wileńszczyzny. Koncert poprowadzili Agnieszka Skinder z zespołu „Wilia” oraz Wojciech Dąbrowski, piosenkarz i satyryk z Warszawy.
Przed koncertem, 4 maja, odbyła się, organizowana przez spółkę pożytku publicznego Gatvės gyvos, wycieczka wileńskimi śladami Stanisława Moniuszki. Uczestnicy dowiedzieli się, gdzie mieszkał, pracował i tworzył Moniuszko, gdzie odbyła się premiera „Halki” oraz otrzymali nieodpłatnie bilety wstępu na koncert w kościele św. Janów.
Warto wspomnieć, że wycieczki śladami Moniuszki organizowane będą przez całe wakacje. Wycieczka w języku polskim zaplanowana jest 16 lipca, o godz. 17.30.