Od sierpnia wśród kontrolerów sejmowych pojawi się nowy urząd kontrolera ds. drobnego i średniego biznesu, który będzie między innymi badał skargi związane z możliwymi naruszeniami przy świadczeniu usług publicznych dla małych i średnich przedsiębiorstw.
Przykład Polski
W Polsce stanowisko Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców funkcjonuje od 2018 r.
— Zadziałał przykład Polski i jak tam działa ta instytucja. Taki urząd jest bardzo potrzebny. Szczególnie dla drobnego i średniego biznesu. Wiemy, że na przykład instytucje państwowe, których zadaniem jest kontrolowanie biznesu, często dopuszczają samowolę i wówczas mały biznes praktycznie staje się bezbronny. Duży biznes sobie poradzi, ponieważ ma odpowiednich prawników do obrony swoich interesów. Natomiast dla średniego oraz małego biznesu to jest problem, ponieważ dla udowadniania swych praw przed sądem potrzebne są niemałe środki finansowe — oświadczył „Kurierowi Wileńskiemu” przedsiębiorca Zygmunt Klonowski.
Sejm przyjął odpowiednie poprawki w miniony poniedziałek. Projekt poparło 88 posłów, dziewięciu wstrzymało się od głosu, a kolejnych dziewięciu głosowało przeciw.
Bardziej przejrzysty system regulacji gospodarczej
„Dotychczas małe i średnie przedsiębiorstwa nie miały przedstawiciela, który w prostszy sposób rozpatrywałby ich skargi i bronił ich praw. Dlatego tworząc bardziej przejrzysty i przyjazny dla biznesu system regulacji gospodarczej, ustanawiamy urząd rzecznika drobnego i średniego biznesu. Wzmocni on ochronę praw i uzasadnionych interesów przedsiębiorców na Litwie. Ponadto, dzięki temu będziemy mogli jeszcze bardziej udoskonalić otoczenie prawne i zapewnić zrównoważony rozwój biznesu w naszym kraju” — skomentował minister gospodarki i innowacji Lukas Savickas.
Rzecznik jako platforma porozumiewania się biznesu
Pomysł od kilku lat krążył po korytarzach litewskiego parlamentu. W 2023 r. Sejm Litwy odwiedził ówczesny Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz. „Rzecznik jest platformą porozumiewania się biznesu. To też jest ważne, bo rząd ma partnera. Nie musi rozmawiać ze wszystkimi, z poszczególnymi organizacjami, tylko może przyjść do rady i powiedzieć: dajcie nam opinię, dajcie nam propozycje” — przekonywał przed dwoma laty polski urzędnik.
Słowa krytyki pod adresem inicjatywy padły jednak ze strony opozycji. Zdaniem konserwatysty Jurgisa Razmy teraz do biura kontrolerów sejmowych zgłasza się niewielu przedstawicieli biznesu. Poza tym skargi przedsiębiorców mogą być rozpatrywane zarówno przez obecnego kontrolera sejmowego oraz Litewską Radę Małych i Średnich Przedsiębiorstw lub Agencję Innowacji. „Litwa, jak się wydaje, chce zostać liderem wśród krajów demokratycznych pod względem liczby rzeczników i ombudsmanów” — powiedział polityk.
Dla młodych przedsiębiorców
Zygmunt Klonowski podkreśla, że w przeszłości również miał pewne problemy z urzędami, jednak z inicjatywy cieszy się przede wszystkim w imieniu swych młodszych kolegów.
— Mam spore doświadczenie. Po pierwsze, to jest potrzebne dla młodych przedsiębiorców — nikt przecież nie wie wszystkiego i od razu. Czasami człowiek popełnia pewne pomyłki, natomiast urzędnicy bardzo często nie chcą uwzględniać żadnych okoliczności towarzyszących. Po drugie, z wejściem nowych technologii firmy robią się coraz mniejsze i rola drobnego biznesu tylko wzrasta — oświadczył przedsiębiorca.
Rozmówca rozumie, że stworzenie nowej instytucji „z automatu” nie załatwi wszystkich problemów, tym niemniej jest to krok w dobrym kierunku.
— Stanowisko reprezentujące średnich i drobnych przedsiębiorców na Litwie jest potrzebne. W Polsce prywatni przedsiębiorcy i rzemieślnicy byli już na długo przed 1989 r., u nas czegoś takiego nie było, przez co mamy spore zaniedbania w tym sektorze. Po odzyskaniu niepodległości wszystko musieliśmy robić od nowa. Społeczeństwo często sceptycznie patrzy na przedstawicieli drobnego biznesu. Inna kwestia to szara strefa, która funkcjonuje w biznesie. Nie dotyczy to wszystkich podmiotów, jednak instytucje państwowe często traktują wszystkich jednakowo. Bez drobnego i średniego biznesu państwo nie będzie mogło rozwijać się gospodarczo. Państwo ma obowiązek opiekować się tym sektorem. Wcześniej o tym mówiono, tylko podczas kampanii wyborczych, potem brakowało konkretów — podkreślił Zygmunt Klonowski.
Po stronie polskiej
Stanowisko Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Polsce działa od siedmiu lat i jednym z jego podstawowych celów jest działanie na rzecz ochrony praw przedsiębiorców. „Opiniuje akty prawne dotyczące działalności gospodarczej, stojąc na straży reguł tworzenia prawa gospodarczego zawartych w Prawie przedsiębiorców. Może też wnioskować o dokonanie przeglądu i oceny aktów prawnych pod kątem ewentualnej zmiany przepisów” — czytamy na stronie rządu polskiego.
Poza tym rzecznik pomaga w organizacji mediacji między przedsiębiorcami a administracją, współpracuje z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, których celem jest ochrona praw przedsiębiorców i prowadzi działalność edukacyjną oraz informacyjną w zakresie wykonywania działalności gospodarczej w Polsce, w szczególności w dziedzinie przedsiębiorczości oraz prawa gospodarczego.
Czytaj więcej: Mały biznes daje radę, ale sytuacja jest ciężka