Zarzecze to najmniejsza dzielnica Wilna, o powierzchni zaledwie 0,6 km kw., oddzielona od wileńskiej Starówki rzeką Wilenką. Zarzecze, będące na początku lat 90. dosyć niespokojnym miejscem, przerodziło się w piękne sąsiedztwo artystów, intelektualistów i przedsiębiorców. Tymczasem na horyzoncie czają się problemy innego gatunku.

1 kwietnia 1998 r. Republika Zarzecza proklamowała niepodległość, stając się wedle zwyczaju międzynarodowego niepodległym państwem. Republika Zarzecza ma parlament i prezydenta, walutę oraz konstytucję, hymn, a także pocztę – którą teraz chcą jej zamknąć. Mieszkańcy domagają się zmiany decyzji o zamknięciu jedynego urzędu pocztowego na Zarzeczu.
Życie zarzeczan się skomplikuje
Pkt 41 Konstytucji Republiki Zarzecza pomoże zrozumieć sposób myślenia i życia mieszkańców – przecież „człowiek ma prawo do szczęścia”. Konstytucję w ciągu trzech godzin spisali zarzeczanie, Romas Lileikis i Tomas Czepaitis. Uwieczniony na metalowej płycie manifest jest obecnie przetłumaczony na ponad 50 języków i widać go wyraźnie na ścianie przy ul. Popławskiej. Z niej dowiesz się, że „człowiek ma prawo mieszkać nad Wilenką, a Wilenka przepływać obok człowieka”.
– Ta wiadomość była nieoczekiwana. Mieszkańcy nie zgadzają się z decyzją o zamknięciu poczty. Działający tu oddział od czasów powojennych stał się częścią życia mieszkańców Zarzecza, służy nie tylko mieszkańcom tej dzielnicy. Dostęp do placówek wskazanych przez przedstawiciela poczty będzie utrudniony – wjazd na wileńską Starówkę jest skomplikowany, opłaty parkingowe wysokie. Większość ludzi nie będzie zaś w stanie dotrzeć do tych miejsc pieszo – żali się „Kurierowi Wileńskiemu” Sakalas Gorodeckis, administrator społeczności Zarzecza.

Urząd pocztowy jako wartość
1 kwietnia 2001 r. ambasadorowie Wielkiej Brytanii, USA oraz Japonii oficjalnie uznali niepodległość Republiki Zarzecza. 2003 to zaś rok ustanowienia narodowej waluty – euroužas. W 2004 r. podpisano pakt przyjaźni między Užupis a Litwą, natomiast w 2013 r. – między Republiką Zarzecza a instytucjami Unii Europejskiej. W 2014 r. niepodległość republiki uznała Irlandia, zaś w 2019 r. Holandia zagwarantowała bezpieczeństwo Užupis w ramach NATO, a Azerbejdżan – bezpieczeństwo energetyczne mikropaństwa.
– Republika Zarzecza wraz z Pocztą Litewską w 2016 r. uroczyście ogłosili Pocztę Zarzecza jako „wartość Zarzecza”, aby zwrócić uwagę na wartość i znaczenie budynku poczty, działalności, usług oraz relacji nawiązanych przez pracowników z Zarzeczem jako całością. Poczta na Zarzeczu to najdłużej działająca placówka w Wilnie w jednym miejscu. Decyzja władz poczty bardzo obraziła mieszkańców Zarzecza. Dla ludzi to stworzy wiele niewygód. A ile ludzi pozostanie bez pracy? – martwi się Sakalas Gorodeckis.
Mieszkańcy Zarzecza twierdzą, że to nie jest tylko zamknięcie kolejnej filii Poczty Litewskiej w Wilnie. Chodzi o Urząd Pocztowy Zarzecza, który wraz z Konstytucją Republiki Zarzecza, prezydentem, parlamentem, walutą itp. jest integralną częścią państwowości. Centralny Urząd Pocztowy Zarzecza jest punktem odniesienia do pomiaru odległości między państwami i miastami.
Czytaj więcej: Wilno obchodzi 699. urodziny

Poczta Litewska o wysokiej jakości usług
W nadesłanym „Kurierowi Wileńskiemu” komunikacie Poczta Litewska napisała: „Zawsze staramy się zapewnić klientom wygodne usługi. Poczta Zarzecza znajduje się w budynku, który jest w bardzo złym stanie, wymaga przebudowy i odpowiedniej konserwacji. W takim budynku trudno zapewnić klientom świadczenie wysokiej jakości usług na poczcie, lokale nie są dostosowane do bieżących potrzeb klientów i pracowników. Napływ klientów w tym dziale nie jest duży – w porównaniu do innych oddziałów w Wilnie jest prawie trzy razy mniejszy. Klienci zazwyczaj wycofują w nim świadczenia i płacą podatki – a wszystko to można zrobić w innych urzędach pocztowych lub punktach usługowych”.
W komunikacie podkreślono, że biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, postanowiono połączyć pocztę na Zarzeczu z innymi najbliższymi urzędami pocztowymi. Obszar obsługiwany przez tę pocztę zostanie podzielony na trzy części, zgodnie z którymi mieszkańców obsługiwać będą placówki przy ulicach: Niemieckiej 7-13, Totorių 8 i Antakalnio. Większość z tych oddziałów jest wyposażona według nowoczesnej koncepcji, oferują wygodne strefy samoobsługowe, urzędy pocztowe są dłużej otwarte, a dwa oddziały zapewniają dostęp dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej.
Jak twierdzi Poczta Litewska, zmiany są wprowadzane zgodnie z przepisami prawa regulującymi powszechną usługę pocztową. Stanowią one, że w miejskich osiedlach mieszkaniowych odległość od miejsca zamieszkania lub zamieszkania użytkownika do miejsca świadczenia usługi stałej lub niestacjonarnej odległości nie może przekraczać 3 km. Ten warunek pozostanie spełniony mimo likwidacji placówki na Zarzeczu.
Na drzwiach poczty zawisł już plakat informacyjny. Klienci są instruowani o zmianie miejsca odbioru przesyłek.
„Staramy się jak najefektywniej zarządzać posiadanymi przez firmę nieruchomościami, dlatego dążymy do znalezienia nowych właścicieli dla lokali, które nie są wykorzystywane w podstawowej działalności. Jest to szczególnie ważne, gdy budynek ma znaczenie historyczne. Znamy wiele udanych przykładów ożywienia dawnych urzędów pocztowych i otwarcia ich przestrzeni dla publiczności lub znaczących działań. Budynek, w którym znajduje się Urząd Pocztowy Zarzecza, uznawany jest za część dziedzictwa, mamy więc nadzieję, że wkrótce znajdzie odpowiednich właścicieli” – podkreśla w komunikacie Poczta Litewska.
Czytaj więcej: Co zjeść w Wilnie? Cepeliny! Święto litewskiej wizytówki kulinarnej
Artukuł opublikowany w wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego” nr 7(21) 19-25/02/2022