Julia Guniewicz oraz Jarosław Macutkiewicz z Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie, a także Edgar Kriwelis z Gimnazjum im. Konstantego Parczewskiego w Niemenczynie uplasowali się na poetyckim podium w tegorocznym XXIV Konkursie Recytatorskim im. Adama Mickiewicza „Kresy 2015”.
Krajowy finał konkursu, w którym wzięło udział 60 miłośników poezji ze szkół polskich rejonów solecznickiego, wileńskiego, trockiego oraz stolicy, odbył się 6 listopada w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Zdobywcy pierwszego i drugiego miejsca w najstarszej kategorii wiekowej — Edgar Kriwelis i Julia Guniewicz — będą reprezentowali Litwę na Finale Konkursu w Białymstoku w grudniu tego roku.
Obaj laureaci cieszyli się z nieoczekiwanego zwycięstwa. Dla Julii był to pierwszy udział w konkursie recytatorskim. Przygotowania do niego rozpoczęła od doboru repertuaru.
— Najpierw „wpadłam” na jeden utwór — fragment z „Pana Tadeusza”, który poleciła mi moja nauczycielka polskiego, jako drugi wybrałam „Nienawiść” Wisławy Szymborskiej. Pracowałam dość długo nad interpretacją utworów zarówno z polonistką Anną Jasińską, jak też panią od teatru Aliną Masztaler. Starałam się, żeby wypadło to naturalnie, bez przesady, a przede wszystkim skupiłam się na tym, co chcę powiedzieć słuchaczom — zaznaczyła Julia Guniewicz.
Edgar Kriwelis również recytował fragment z „Pana Tadeusza” oraz jeden z wierszy Tadeusza Różewicza.
— To mój drugi udział w „Kresach”. Po nieudanym starcie w konkursie w 5 klasie zrezygnowałem z uczestniczenia, ale polonistka Aldona Sudenis zdołała mnie do ponownego udziału zachęcić, no i udało się! Przyznam, że za każdym razem interpretuję wiersze inaczej — Edgar nie krył swego zadowolenia.
Choć nie wszyscy uczestnicy konkursu zdołali zdobyć te najwyższe lokaty, ale bez wątpienia wszyscy bez wyjątku stali się zwycięzcami już poprzez swój udział w tym święcie mowy ojczystej. Wbrew obiegowej opinii, jakoby poezja w wieku technologii odchodzi do lamusa, wielu z nich wyznało, że chętnie sięga po tomiki z wierszami. Niektórzy, jak na przykład 10-klasistka Marta Chmielewska ze Szkoły Średniej im. Władysława Syrokomli, próbują własnych sił z piórem w ręku.
— Mój pierwszy wiersz ukazał się w „Kurierze Wileńskim”. Kolejne w wydaniach pokonkursowych Konkursu Literackiego Twórczości Dzieci i Młodzieży w Słupsku. A w tym roku „dorosłam” także do konkursu recytatorskiego i jestem tutaj! — mówiła Marta przed rozpoczęciem rywalizacji.
Eliminacje konkursowe odbyły się w 3 kategoriach wiekowych: dzieci do lat 12, młodzieży od lat 12 do 16 oraz młodzieży powyżej lat 16. Wiersze poetów polskich recytowali laureaci eliminacji szkolnych oraz rejonowych — z Wilna, rejonów wileńskiego, trockiego oraz solecznickiego. Nieustającą inspiracją dla młodych recytatorów pozostaje poezja Adama Mickiewicza. Niezmiennie brzmiała interpretacja fragmentów „Pana Tadeusza”, „Dziadów”, „Grażyny” czy „Konrada Wallenroda”. Młodzi chętnie sięgali też po wiersze Wisławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta, Tadeusza Różewicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Juliana Tuwima, czerpali ze skarbnicy wierszy innych poetów polskich.
Udział w konkursie związany jest niezmiennie z wieloma emocjami. Wiąże się to nie tylko z umiejętnością przekazania uczuć za pośrednictwem recytowanego wiersza, ale też opanowaniem własnej tremy. Jak się okazało, radzą sobie z nią perfekcyjnie nawet najmłodsi uczestnicy.
— Uczę się w 2b klasie Szkoły Średniej im. Władysława Syrokomli — bardzo dobitnie przedstawiła się Aleksandra Anna Szot, zdobywczyni wyróżnienia w grupie najmłodszej. — Przygotowały mnie do konkursu pani Beata Bołądź i moja mama — szykowałam się całymi tygodniami. Lubię recytować wiersze, a zwłaszcza „Słonia Trąbalskiego”, ale kiedy weszłam na scenę, to poczułam się trochę nieswojo i miałam „nogi z waty”.
Poetyckie zmagania oceniało niestrudzone jury w składzie Magdalena Kruszyńska-Sosnowska, animator kultury w Białymstoku, przewodnicząca jury; Magdalena Kiszko-Dojlidko, aktorka; Lilia Kiejzik, reżyser Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie; Irena Litwinowicz, reżyser Teatru Polskiego w Wilnie.
Przewodnicząca jury przyznała, że jest pod wielkim wrażeniem nieustannego rozwoju konkursu, który obserwuje od 18 lat. Dziękowała instruktorom, mamom, babciom, dziadkom, tatom, nauczycielom, dzięki którym młodzież ma kierunek, poznaje nasz piękny język.
— Dzięki państwu ten język trwa, trwa na Kresach od tylu lat. Dla nas jest to bardzo ważne. Dbajcie proszę o ten nasz piękny język, o nasze tradycje, o naszą poezję — mówiła Magdalena Kruszyńska-Sosnowska.
Udzieliła też kilku rad, jak sięgać do tego skarbca literatury.
— Podstawą do tego, aby mówić pięknie, jest właściwy dobór repertuaru, jest sięgnięcie po właściwy tekst, który choć napisany przez artystę, ale musi być „mój własny”, musi być przetworzony przez własne emocje, własne doświadczenia, przez to, co nam „w duszy gra”. Wtedy ten tekst jest powiedziany prawdziwie i recytator nie nudzi się ze sobą — mówiła przewodnicząca.
Aktorka Magdalena Kiszko-Dojlidko wspomniała o rzeczach natury technicznej.
— Scena jest takim specyficznym miejscem, na którym mówi się trochę inaczej niż w życiu, mówi się dykcyjnie. Na dykcję sceniczną trzeba uważać, ponieważ bardzo często mówienie dykcyjne zabija interpretację: kiedy każde słowo jest ważne, nie jest ważne nic. W interpretacji wiersza istotny jest akcent zdaniowy — mówiła aktorka, przestrzegając też przed zbyt częstym pauzowaniem.
— Może nie wszyscy staną się aktorami czy śpiewakami operowymi, ale wielu z was będzie pracowało głosem — jako menedżerowie, prezenterzy, nauczyciele. Dlatego ważna jest emisja, czyli nośność głosu, próba dotarcia do innych ludzi — mówiła Magdalena Kiszko-Dojlidko.
***
W tegorocznym konkursie „Kresy 2015” na Litwie na wszystkich etapach wzięło udział 835 uczniów. Wielkie Finałowe Spotkania Laureatów z 15 krajów, których organizatorem jest Podlaski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Białymstoku, odbędą się w dniach 7-12 grudnia tego roku.
szkol-kresy1_10.jpg
kresy2_10.jpg
kresy3_10.jpg
kresy4_10.jpg
LAUREACI CENTRALNYCH ELIMINACJI XXIV KONKURSU
RECYTATORSKIEGO IM. ADAMA MICKIEWICZA „KRESY 2015”
I KATEGORIA (do 12 lat)
I miejsce: Ewelina Romejko (Szkoła Średnia im. Wł. Syrokomli w Wilnie, nauczyciel Beata Bołądź)
II miejsce: Diana Savanevičiūtė (Szkoła Podstawowa im. Cz. Miłosza w Pakienie, nauczyciel Olga Wołkowicka)
III miejsce: Bartosz Wojciech Urbanowicz (Szkoła-Przedszkole „Wilia”, nauczyciel Alina Czerniawska)
Wyróżnienia
Aleksandra Anna Szot (Szkoła Średnia im. Wł. Syrokomli w Wilnie, nauczyciel Beata Bołądź)
Daniel Aleks Marcinkiewicz (Szkoła Średnia im. Wł. Syrokomli w Wilnie, nauczyciel Wiesława Gawerska-Żwirblis)
Anastazja Uzelaite (Gimnazjum „Żejmiana” w Podbrodziu, nauczyciel Irena Urbonavičienė)
Kinga Lewko (Szkoła Podstawowa w Mościszkach, nauczyciel Danuta Czerniawska)
Adriana Malinowska (Gimnazjum w Ejszyszkach, nauczyciel Alicja Turowska)
II KATEGORIA (12-16 lat)
I miejsce Gabriela Mazur (Szkoła Średnia im. Sz. Konarskiego w Wilnie, nauczyciel Jolanta Pacyno)
II miejsce Laura Kulpowicz (Gimnazjum w Ejszyszkach, nauczyciel Wacława Iwanowska)
III miejsce Dorota Bielawska (Gimnazjum im. Św. Jana Bosko w Jałówce, nauczyciel Inessa Mozyro)
Wyróżnienia
Sandra Kalinowska (Szkoła Średnia im. Wł. Syrokomli w Wilnie, nauczyciel Danuta Korkus)
Tomasz Maksymowicz (Gimnazjum im. Jana Pawła II, nauczyciel Danuta Szejnicka)
III KATEGORIA (od 16 lat)
I miejsce Edgar Kriwelis (Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie, nauczyciel Aldona Sudenis)
II miejsce Julia Guniewicz (Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie, nauczyciel Anna Jasińska, Alina Masztaler)
III miejsce Jarosław Macutkiewicz (Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie, nauczyciel Czesława Osipowicz)
Wyróżnienia
Józef Kuczyński (Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Wilnie, nauczyciel Elwira Bielawska)
Greta Korzeniewska (Szkoła Średnia im. J. Lelewela w Wilnie, nauczyciel Oswald Kuźmicki)
Artur Markiewicz (Gimnazjum im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu, nauczyciel Bożena Bieleninik)
