17 grudnia, po burzliwych dyskusjach sejm zatwierdził budżet na 2020 rok. W głosowaniu nad projektami politycy prowokowali się wzajemnie, przeszkadzając sobie mówić, krzycząc i gwiżdżąc.
Konserwatyści na swoich miejscach podczas posiedzenia plenarnego mieli przymocowane kartki z napisem „Nelaužykit žodžio” (Nie łamcie słowa). Podczas gdy w parlamencie toczyły się obrady nad budżetem, przed gmachem sejmu funkcjonariusze różnych służb mundurowych z płonącymi pochodniami domagali się wyższych wynagrodzeń. Żaden polityk nie przypomina sobie takiego chaosu politycznego, który miał miejsce podczas zatwierdzania budżetu na 2020 rok.
– Zebraliśmy się przed sejmem, ponieważ dzisiaj sejm uchwala budżet na rok 2020. Chcemy przypomnieć o sobie. W 2016 roku sejm zobowiązał się zwiększyć wydatki na służby mundurowe, obiecał wyższe wynagrodzenia. Dziś jesteśmy tutaj, żeby przypomnieć, co nam obiecano i żeby władze dotrzymywały słowa, a nie łamały je – komentuje dla „Kuriera Wileńskiego” Vladimiras Banelis, szef krajowej federacji związków zawodowych.
Od kilku tygodni w parlamencie trwały batalie dotyczące przyszłorocznego budżetu. Ścierały się de facto trzy różne opcje: rządowa, prezydencka i sejmowa.
Rząd zatwierdził propozycję zwiększenia pieniędzy na dziecko do 60 euro, a nawet do 100 euro dla rodzin wielodzietnych. Środki na ten cel zostały przeznaczone z niewykorzystanych funduszy z programów drogowego i dotyczących zmian klimatu. Premier Saulius Skvernelis powiedział na posiedzeniu rządu, że fundusze programu drogowego są zamrażane, ponieważ nie są one wykorzystywane.
„Rząd i sejm, zamrażając część funduszy programu drogowego 2020 i przeznaczając je na dzieci i inne wydatki, wyraża w ten sposób brak zaufania do ministra łączności, Jarosława Narkiewicza” – powiedział BNS Rokas Masiulis, były szef ministerstwa łączności.
Uniwersalne świadczenie na dziecko wzrośnie z 50 do 60 euro, natomiast dla rodzin wielodzietnych, niemajętnych bądź wychowujących dziecko niepełnosprawne – z 70 do 100 euro.
Ponadto sejm przyjął propozycję rządzących, którą zrealizuje już rząd kolejnej kadencji. Od 2021 r. świadczenie na dziecko ma wzrosnąć do 70 euro, a dla rodzin wielodzietnych, niemajętnych bądź wychowujących dziecko niepełnosprawne – do 110 euro.
Sejm wprowadził podatek od rejestracji samochodu w zależności od poziomu emitowanych zanieczyszczeń. Nowy podatek wejdzie w życie 1 lipca 2020 r. Podatek będzie uiszczany podczas rejestracji samochodu i każdej zmiany właściciela pojazdu. Ma wynosić od 13,5 do 540 euro, w zależności od poziomu zanieczyszczeń (CO2) emitowanych przez samochód. Podatkiem nie będą objęte samochody zabytkowe. Za wprowadzeniem nowego podatku głosowało 72 posłów, przeciwko było 53 parlamentarzystów, a 4 wstrzymało się od głosu.
Od 1 stycznia 2020 r. emerytury wzrosną o 8,1 proc. Od stycznia zatem średnia emerytura na Litwie dla osób w wieku emerytalnym po indeksowaniu wzrośnie o 30 euro – do 375 euro, natomiast średnia emerytura z wymaganym stażem pracy wzrośnie o 32,5 euro – do 395 euro. O kolejne 3,5 euro emerytury wzrosną także od stycznia 2020 r., ale zostaną przelane na konto do 30 czerwca, razem z naliczoną różnicą od stycznia.
Podstawowe wynagrodzenie polityków, sędziów, urzędników i pracowników instytucji budżetowych wzrośnie o trzy euro. Wynagrodzenie podstawowe wyniesie 176 euro. Zwiększenie stawki podstawowej spowoduje wzrost wynagrodzeń i innych dodatków dla polityków, sędziów, urzędników i żołnierzy, od 12 do 96,9 euro. Minimalne miesięczne wynagrodzenie na „papierze” wzrośnie o 52 euro, od 555 euro do 607 euro, co oznacza, że „na rękę” będzie to więcej o 41 euro.
Od przyszłego roku zwiększy się liczba płatników podatku od nieruchomości. Sejm przegłosował zmniejszenie nieopodatkowanego minimum nieruchomości o przeznaczeniu niekomercyjnym, z 220 do 150 tys. euro. Od przyszłego roku ujednolicono również minimalną stawkę podatku do 0,5 proc. Maksymalna stawka podatku pozostaje bez zmian, czyli jest to 3 proc.
Od marca 2020 r. o 65 proc. zwiększy się podatek akcyzowy na tytoń. Według obliczeń opakowanie papierosów zdrożeje o 33 centy i kosztować będzie 3,75 euro. Od stycznia 2020 r. zdrożeje mocny alkohol, benzyna, olej napędowy, nadal jednak będzie obowiązywała ulga na oleje opałowe. Akcyza na olej napędowy dla rolników wzrośnie o 7,2 proc., czyli od 56 do 60 euro za 1 000 litrów. Szacuje się, że litr benzyny zdrożeje o około 4 centy, a pół litra alkoholu o 45 centy.
Na zwiększenie wynagrodzeń funkcjonariuszom Departamentu Celnego przeznaczono dodatkowo 2 mln euro, dla Departamentu Bezpieczeństwa – 1,7 mln, Ochrony Środowiska, w tym Agencji Środowiska – ponad 2 mln. Na nabycie sprzętu dla Departamentu Ochrony Przeciwpożarowej i Ratownictwa proponuje się dodatkowo przeznaczyć 800 tys. euro. Przeznaczono także dodatkowe 3 mln euro na uzupełnienie ekip strażaków.
Fot. Marian Paluszkiewicz