We wtorek, 6 sierpnia, odchodzący minister ochrony zdrowia i jego następca udzielili krótkich komentarzy dla prasy.
„Tango wyborcze” a zarzuty ws. realizacji reformy
Dulkys wytłumaczył swoje odwołanie z funkcji ministra jako „tango wyborcze”.
„Pandemia i inne kryzysy ustępują, doszliśmy do tanga wyborczego, a do tanga, wiadomo, trzeba dwojga, w tańcu wszyscy tancerze musza się dobrze dogadywać. Zgadzam się z decyzjami premier dotyczącymi interesu państwa, interesu publicznego, najważniejsze, żeby zespół rządu mógł w pozostałym czasie iść bardziej konstruktywnym krokiem” — powiedział ustępujący minister zdrowia podczas wtorkowej konferencji prasowej w Ministerstwie Ochrony Zdrowia.
Szefowa rządu stwierdziła, że nie ma żadnych zarzutów do Dulkysa za jego pracę, ale zdecydowała się zdymisjonować go ze stanowiska, aby ministerstwo mogło spokojnie pracować, a nie tylko odpierać zarzuty. W ostatnim czasie minister zdrowia spotkał się z krytyką ze strony prezydenta i jego ekipy za wdrażanie reformy ochrony zdrowia nieuwzględniającej uwag środowiska medycznego.
Dulkys stwierdził, że opuszcza stanowisko ze spokojnym sercem, i wyraził pewność, że zapoczątkowane przez niego zmiany i prace będą kontynuowane.
Krytykowana reforma
Jedną z najbardziej krytykowanych prac Arūnasa Dulkysa jest zainicjowana reforma sieci placówek medycznych. W 2022 r. Sejm zatwierdził przygotowaną przez Ministerstwo Ochrony Zdrowia reformę, która ma zapewnić więcej usług ambulatoryjnych w miejscu zamieszkania pacjentów i zmniejszyć liczbę hospitalizacji. Powstające w samorządach nowe formacje — ośrodki zdrowia — mają na celu dbanie o zdrowie publiczne, świadczenie ambulatoryjnej opieki zdrowotnej, opieki medycznej w nagłych wypadkach, usług dziennych, usług szpitalnych z powodu chorób wewnętrznych, a także angażować się w opiekę długoterminową.
Część samorządów i samych placówek medycznych twierdzi jednak, że transformacja nie respektuje dotychczasowego rozwoju sieci placówek medycznych i w efekcie liczba świadczeń w niektórych regionach będzie się zmniejszać. Wstrzymania reformy domaga się także opozycja w Sejmie.
Czytaj więcej: Zmiany w opiece zdrowia. Dulkys: „Wysłuchaliśmy uwag”. Veryga: „To obiecanki”
Pečkauskas: zwiększyć efektywność służby zdrowia
Prezydent Gitanas Nausėda przychylił się w poniedziałek, 5 sierpnia, do wniosku premier Ingridy Šimonytė o mianowanie wiceministra Aurimasa Pečkauskasa na stanowisko ministra ochrony zdrowia. Kandydat na ministra zdrowia zapewnił, że nie zamierza korygować zapoczątkowanej przez poprzednika reformy sieci placówek opieki zdrowotnej, ale obiecuje pomoc samorządom w jej realizacji.
„Nie widziałbym żadnych większych zmian w tym miejscu, ale widzę, że musi nastąpić sprawna realizacja, płynny praktyczny aspekt wprowadzenia tej reformy do naszego sektora zdrowia, aby przyniosła ona rezultaty, o których się mówi. To jest większa efektywność służby zdrowia, usługi bliżej pacjenta” — powiedział dziennikarzom Pečkauskas w poniedziałek po spotkaniu z prezydentem Nausėdą.
Pečkauskas zapowiedział, że zintensyfikuje wysiłki, aby samorządy efektywnie wykorzystały środki przeznaczone na realizację reformy. Jako jedno z najważniejszych zadań kandydat na ministra wymienił również zakończenie negocjacji ze związkami zawodowymi lekarzy w sprawie nowej umowy zbiorowej.
„Jedną z najważniejszych kwestii, jakie widzę, jest współpraca ze środowiskami medycznymi, gdy mówimy o branżowych rokowaniach z aż dziewięcioma związkami zawodowymi. Prawdopodobnie jesteśmy na bardzo dobrej drodze do porozumienia. Do jesieni, zanim budżet zostanie rozpatrzony, umowy te powinny zostać sfinalizowane. Uważam to za jeden z głównych priorytetów” — powiedział Pečkauskas.
Prezydent Gitanas Nausėda ze swojej strony wyraził nadzieję, że nowy minister podejmie dodatkowe działania w celu zmniejszenia kolejek do specjalistów służby zdrowia, zwróci większą uwagę na reformę służby zdrowia w samorządach.
Pečkauskas wymienił priorytetowe prace w najbliższych miesiącach: rozwijanie współpracy ze środowiskami medycznymi, pomoc samorządom, placówkom medycznym i pogotowiu ratunkowemu we wdrażaniu najnowszych reform służby zdrowia, a także skuteczne przygotowanie i przedłożenie w Sejmie budżetu dotyczącego obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
„Wzrost składek PSD jest nieunikniony”
Pečkauskas stwierdził, że w przyszłości nieuchronne będzie podniesienie składek na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne (PSD). Zauważył jednak, że konieczne będą w tej sprawie dyskusje.
„Myślę, że potrzebna jest szeroka debata. Potrzebna jest zgoda społeczeństwa. Okres przedwyborczy to chyba nie jest najlepszy czas, żeby o tym rozmawiać” — powiedział we wtorek dziennikarzom Pečkauskas.
Jego zdaniem, wzrost składek PSD jest nieunikniony, aby odpowiedzieć na rosnące oczekiwania społeczeństwa wobec systemu ochrony zdrowia.
„Konieczne będzie przedyskutowanie, skąd szukać dodatkowych środków finansowych dla systemu ochrony zdrowia. Niezależnie od tego, czy chodzi o decyzje podatkowe, czy inne decyzje, konieczny jest konsensus w społeczeństwie. Te decyzje nieuchronnie nadejdą. Oczekiwania naszego społeczeństwa wobec systemu opieki zdrowotnej rosną. Oczekiwania są takie, jakie są w krajach Starej Europy, ale finansowanie naszego systemu opieki zdrowotnej jest o połowę niższe niż w tych krajach” — powiedział.
Pečkauskas musi jeszcze złożyć przysięgę ministra, co uczyni podczas najbliższego posiedzenia Sejmu.
Od maja 2021 r. 37-letni Aurimas Pečkauskas jest wiceministrem ochrony zdrowia, nadzorując kwestie polityki farmaceutycznej, ubezpieczeń zdrowotnych i zdrowia osobistego. Wcześniej zajmował stanowisko dyrektora ds. medycznych w Republikańskim Szpitalu w Kownie, pracował w Klinikach Kowieńskich LSMU, w jednym z londyńskich szpitali. Pečkauskas jest absolwentem Litewskiego Uniwersytetu Nauk o Zdrowiu (LSMU), gdzie uzyskał specjalizację lekarza anestezjologa-reanimatologa. Minister ma praktykę pedagogiczną, wykładał w LSMU, jest autorem kilkunastu artykułów naukowych, wraz z kolegami napisał podręcznik medyczny, działał w organizacjach pozarządowych.
Czytaj więcej: Zmiany w gabinecie ministrów. „Gest wyłącznie symboliczny”