— W terminie 16 luty–11 marca zapraszamy wszystkich miłośników historii na zwiedzanie z naszymi przewodnikami. Będą organizowane też wycieczki w tłumaczeniu na litewski język migowy oraz dla osób niewidomych — poinformowała nas Laura Misiūnaitė, kuratorka programu edukacyjnego.
Wycieczki będą płatne, potrzebna też wcześniejsza rejestracja. Budynek jest dostosowany dla osób niepełnosprawnych, m.in zainstalowana jest winda.
Najkosztowniejszy wystrój
— Zwiedzający będą mogli obejrzeć piękne barokowe wnętrza, oryginalne malowidła, płaskorzeźby, które zdobiły pałac już przed ponad 300 laty, fragmenty XVII-wiecznych fresków autorstwa Michelangelo Palloniego. Malowidła tego włoskiego mistrza zdobią także wnętrze pobliskiego kościoła św. Piotra i Pawła oraz kaplicę św. Kazimierza w katedrze. Wybudowany przez Kazimierza Jana Sapiehę barokowy pałac był niezwykle bogato zdobiony. Podobno posiadał najkosztowniejszy wystrój ze wszystkich pałaców na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Sala, w której odbywały się bale i przyjęcia, miała wystrój bogatszy niż sala balowa w Pałacu Władców — opowiada „Kurierowi Wileńskiemu” kuratorka programu edukacyjnego.
Zniknęły elementy dekoru
Wielki hetman litewski Kazimierz Jan Sapieha pałac na Antokolu wybudował w 1691 r. Budowlę zaprojektował włoski architekt Giovanni Battista Frediani (według jego projektu wzniesiono też klasztor w Pożajściu). Już na początku XVIII w. pałac podupadł, a później ucierpiał podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r. Następnie przeszedł w gestię armii Imperium Rosyjskiego. Wtedy też zakończył się okres świetności rezydencji Sapiehów. W 1809 r. przeznaczono ją na szpital. W 1812 r. mieścił się tu francuski szpital wojenny. W połowie XIX w. przeprowadzono rekonstrukcję, po której zniknęła większa część autentycznych elementów dekoru. W czasach sowieckich mieściła się tu szkoła wojskowa.
Pomimo licznych kataklizmów i przebudowań zachowała się autentyczna barokowa fasada ze stiukowymi rzeźbami dłuta Pietra Pertiego oraz trzy barokowe bramy.
Remont trwał 30 lat
— Restauracja pałacu oraz częściowe zagospodarowanie terenu wokół pałacu przebiegało wieloetapowo. Pierwsze kroki podjęto w 1993 r., kiedy budynek należał do Litewskiej Biblioteki Narodowej im. M. Mažvydasa. Przechowywano tu wówczas zbiory biblioteczne. Podczas ostatniego etapu prac restauratorskich zamieniono dach, odrestaurowano wnętrze, zainstalowano nowe oświetlenie, urządzenia przeciwpożarowe, windę. Odrestaurowane wnętrza pozwoliły wyeksponować ukryte pod wieloma warstwami tynku i farby autentyczne freski, malowidła i inne oryginalne elementy dekoru. Pomimo, że pałac wkrótce zostanie otwarty dla zwiedzających, prace nadal będą trwały. Potrzeba więcej czasu na restaurację barokowych fresków, w planach jest też remont budynku dawnej stajni — opowiada Gražina Kirdeikienė, kierownik prac restauratorsko–konserwatorskich.
W odnowionych przestrzeniach pojawiła się m.in. sala wystawowa, przestrzenie edukacyjne, kawiarnia. Koszty renowacji wyniosły blisko 12 mln euro. Środki pochodziły z europejskich funduszy strukturalnych.
Otwarcie pałacu, połączone z międzynarodową wystawą sztuki współczesnej, zaplanowano na 12–14 kwietnia.
Większy materiał o odnowionym pałacu Sapiehów zostanie opublikowany w najbliższym wydaniu magazynowym „Kuriera Wileńskiego”.
Czytaj więcej: Odrodzony Pałac Sapiehów wkrótce zostanie otwarty dla zwiedzających