Strona głównaHistoria
Kategoria: Historia
Pałace wileńskie: dawne rezydencje Radziwiłłów, Sapiehów, Paców
Wzmianki o uliczce pochodzą z XVI w., ale niewątpliwie jest ona starsza. Znajdował się tu najstarszy wileński rynek, na którym stał pierwszy ratusz miasta.—...
Tyszkiewiczowska Waka w świetle źródeł archiwalnych
Według danych z 1846 r. ziemi dworskiej (drewniany dwór na kamiennych fundamentach w otoczeniu niedużego parku, oficyna, kaplica i stajnia) było zaledwie 1 ha,...
Zniesienie pańszczyzny: polityka rosyjska polegała na rozbiciu jedności społeczeństwa
Pańszczyzna, czyli bezpłatna i przymusowa praca chłopów na właściciela ziemskiego w zamian za użytkowanie przez nich posiadanego gospodarstwa, funkcjonowała na ziemiach polskich i litewskich...
Św. Kazimierz na nowo odkrywany
„Był urody pięknej i twarzy pańskiej, ale słabego zdrowia” — pisał o św. Kazimierzu Piotr Skarga, teolog, kaznodzieja, pierwszy rektor Akademii Wileńskiej, poprzedniczki Uniwersytetu Wileńskiego. „W...
Dzień Żołnierzy Wyklętych: celem była walka przeciwko narzuconemu reżimowi
Odpowiednią ustawę o ustanowieniu nowego święta państwowego podpisał w lutym 2011 r. ówczesny prezydent Polski Bronisław Komorowski. Jednym z inicjatorów upamiętniania powojennych polskich partyzantów...
Pałace wileńskie: w sercu miasta — otoczony pałacami plac Daukantasa
Pałac Reussów— Pałac posiada cechy budynku barokowego i klasycystycznego. Powstał w połowie XVIII w., a po 1798 r. został przebudowany. Czterokolumnowy portyk dobudował wileński...
Pałace wileńskie: Tyszkiewiczowie słynęli ze swych majątków
Niektóre wileńskie pałace Tyszkiewiczów pomimo wojen, pożarów i innych kataklizmów przetrwały.Pałac przy ZygmuntowskiejJeden z pałaców wznosi się nad Wilią, u zbiegu ulic Zygmuntowskiej, Tadeusza...
W lutym czy w maju? Dzień Niepodległości nie zawsze był obchodzony 16 lutego
„Taryba jako jedyne przedstawicielstwo narodu litewskiego, opierając się na prawie narodów do samostanowienia oraz na postanowieniach konferencji wileńskiej z 18-23 września 1917 roku, ogłasza...
82 lat od utworzenia AK. Polscy i litewscy weterani pojednali się już 20 lat temu
Armia Krajowa walczyła z okupantem, niemieckim jak i sowieckim. Działała także na terytorium Wileńszczyzny, co do dziś wywołuje dyskusje historyczne. Powstawała od początku wojny,...
Pałace wileńskie: pałac przy Dominikańskiej — siedziba szlacheckiego rodu Goreckich
Już w XVI w. pojawiły się tu murowane budowle, niektóre z nich miały wodociąg, którym płynęła woda ze źródeł wingierskich. Od dawna stały tu...
Pałace wileńskie: Pałac Brzostowskich, mieszkał tu światowej sławy polski kompozytor
W samym sercu Starego Miasta, u zbiegu ulicy Dominikańskiej i Uniwersyteckiej stoi zabytkowy Pałac Brzostowskich. Tuż obok mieści się gmach dawnego pałacu Zawiszów oraz...
Władysław Syrokomla w Wilnie i na Borejkowszczyźnie (cz. 3)
Zapraszamy do pierwszej i drugiej części.„Różne plotki krążyły po mieście — pisał A. H. Kirkor — biegły za Kirkorową, domy zamykały się przed nią...
Idalia Żyłowska niosła kaganek oświaty
Idalia Żyłowska na świat przyszła 5 czerwca 1931 r. w Wilnie, jako owoc miłości pisarza Józefa Mackiewicza i korektorki Wandy Żyłowskiej, pary pracującej w...
Władysław Syrokomla w Wilnie i na Borejkowszczyźnie (cz. 2)
Czytaj więcej: Wileńskie wizyty Władysława Syrokomli (cz. 1)Przyczyna śmierci dzieci i dokładniejsze daty tego tragicznego ciosu nie są znane. Stało się to prawdopodobnie w...
Wileńskie wizyty Władysława Syrokomli (cz. 1)
Naukę rozpoczął w 1833 r. w szkole o.o. dominikanów w Nieświeżu, a zakończył w V klasie szkoły powiatowej w Nowogródku. W latach 1841-1844 pracował...
Początek Rzeczypospolitej Turgielskiej
Do 1939 r. w Turgielach, siedzibie gminy, działała szkoła powszechna i katolicki dekanat liczący osiem parafii. Pochodzący z Małych Zacharyszek koło Jaszun żołnierz 6. Brygady...
Mieczysław Jackiewicz: „Z Lechem Wałęsą spacerkiem po Wilnie”
KW -
11 czerwca 2000 r. na zaproszenie przewodniczącego litewskiego Sejmasu przyjechał do Wilna Lech Wałęsa na konferencję antykomunistyczną, która odbyła się w Sejmasie 12 czerwca....
Wileński sylwester w okresie wojny, międzywojnia i okupacji sowieckiej
— Dopiero w okresie międzywojennym świętowanie sylwestra w Wilnie wchodzi jako powszechna impreza. Pojawia się, nawet nie tradycja, a moda na sylwestra — mówi...
Trudne świętowanie Bożego Narodzenia na Syberii
Od wieków Syberia była miejscem opisywanym nie w ujęciu czysto geograficznym, ale jako obszar zsyłki. Była miejscem, gdzie tysiące rosyjskich poddanych i więźniów przeżywało...
„Hena” z Antokolskiej. Henryk Trojanowski (1923–2006)
Henryk Trojanowski urodził się 3 października 1923 r. w Wilnie w rodzinie związanej z tradycjami walki o niepodległość Polski. Był wnukiem powstańca styczniowego Justyna...
Historia Sztandaru Dobroczynnego Stowarzyszenia Polskich Kombatantów na Litwie
Podczas pierwszego zebrania na prezesa tego związku wybrano p. Sieczyńskiego, a wiceprezesem został Stefan Matusewicz. Podczas narady zadecydowano o uporządkowaniu nagrobków i krzyży poległych...
Historyk o rzezi kroskiej 1893 r.: „Rzeź w cudzysłowie”
W drugiej połowie XIX w., po powstaniu styczniowym, władze carskie zaostrzyły represje względem Kościoła katolickiego. Szczególnie na celowniku władz carskich były klasztory. Ich zdaniem...
Zaduszkowe protesty. Jak Litwini walczyli o niepodległość w ramach ZSRS
2 listopada, z okazji święta religijnego, na cmentarzu w Kownie zebrała się duża grupa młodzieży (powyżej 100 osób), która skupiła się wokół pomnika żołnierzy...
11 listopada: Dzień optymizmu dla Polski i Litwy
W dniu 18 listopada 1918 r Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę nad wojskiem. Prawie 20 lat później ten dzień stał się Narodowym Świętem...
„Kolej w Kraju Czarnego Smoka”. Szczecińska wystawa o Polonii w Harbinie
Wystawę tworzy blisko 40 archiwalnych fotografii z zasobów Książnicy Pomorskiej w Szczecinie, zbiorów własnych Stacji Muzeum oraz rodzinnych archiwów Jerzego Czajewskiego i Igora Strojeckiego....
Anna Jagiellonka, czyli ostatnia z rodu
Anna Jagiellonka przyszła na świat 18 października 1523 r. w Krakowie jako czwarte dziecko pary królewskiej: Bony Sforzy i Zygmunta I Starego. Na świecie...
„Zdolny i lekkomyślny”. Wileńskie ślady wybitnego polskiego kompozytora
W tym roku przypada 190. rocznica śmierci wybitnego polskiego kompozytora, dyplomaty, działacza politycznego, uczestnika powstania 1794 roku.Czytaj więcej: Książę Michał Kleofas Ogiński — wybitna...
I wojna światowa: katastrofa humanitarna i możliwości polityczne
19 września 1915 r., według starego porządku, czyli 2 października według nowego kalendarza, wojska kajzerowskie zajęły Wilno.Bolesny początek— I wojna światowa miała ogromny wpływ...
Giedymin — władca postępowy
28 września w Wilnie obchodzony jest dzień Giedymina — Wielkiego Księcia Litewskiego, założyciela miasta. Dynastia Giedyminowiczów (w tradycji polskiej Jagiellonów) uważana jest przez historyków...
80. rocznica likwidacji getta wileńskiego: Holokaust to nie tylko liczby
12 września odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Miasto żywych/Miasto umarłych” przygotowanej przez Muzeum Getta Warszawskiego. Wystawa składa się z 20 plansz, na których fotografie...
Snucie historii alternatywnej nie jest tylko igraszką historyków
1 i 17 września 1939 r. to dwie kluczowe daty w XX-wiecznej historii Europy Środkowej. Atak Niemiec na Polskę, a później ZSRS na II...
Litewscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata zyskują kolejne godne upamiętnienie
Tauras Budzys z wykształcenia jest architektem. Przed pięcioma laty postanowił oznaczyć groby Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, którzy są pochowani na Litwie. Wraz z rzeźbiarzami...
Pocztowa opowieść na 84. rocznicę wybuchu II wojny światowej
Siedząc przed budynkiem Poczty Polskiej w Gdańsku, trudno nie popaść w zadumę. Pytania same cisną się do głowy: Co czuli? Czy się bali? Czego...
Wspólnota pamięci opiera się na dialogu
23 sierpnia obchodzimy Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych. Europejska Sieć Pamięć i Solidarność (ESPS) od kilku lat realizuje kampanię społeczno-edukacyjną pod hasłem „Pamiętaj....
Ilu mieszkańców straciła Litwa podczas II wojny światowej?
1 września Niemcy hitlerowskie zaatakowały II Rzeczpospolitą, rozpoczynając w ten sposób II wojnę światową. 17 września do ataku Niemiec dołączył Związek Sowiecki.— Kiedy rozpoczęła...
Trzy dekady bez sowieckich sołdatów. „Zatwierdzenie litewskiej niepodległości”
Po przywróceniu niepodległości przez Radę Najwyższą Litwy 11 marca 1990 r. strona litewska od samego początku twierdziła, że stacjonowanie sowieckich, a później rosyjskich wojsk...
Dwukrotnie niszczony – kościół św. Anny w Warszawie
Kościół dwukrotnie niszczony, przetrwałBudowę świątyni rozpoczęto po 1454 r. w stylu gotyckim. Fundatorką budowanej po pożarze w 1515 r. nowej świątyni była księżna Anna...
Pakt Ribbentrop-Mołotow: Polska stała się pierwszą ofiarą tej zmowy
Sojusz sowiecko-niemiecki oznaczał w praktyce IV rozbiór Polski. Wydarzenia te na zawsze pozostaną nie tylko symbolem pogardy wobec prawa międzynarodowego, ale przede wszystkim uosobieniem...
„Grom” z Nowej Wilejki. Rotmistrz Władysław Kitowski (1912–1966)
W II Rzeczypospolitej przeszedł wszystkie etapy kariery oficerskiej. W czasie najazdu armii III Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego na Polskę walczył w Podlaskiej Brygadzie...
Inżynier kolejnictwa i architekt miejski
Był wnukiem weterana powstania listopadowego. Jego dziadek, Jakub Jasiński, został uhonorowany Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. W czasie antyrosyjskiego zrywu lat 1830–1831 jako lekarz...
