Strona głównaHistoria
Kategoria: Historia
Obroniona niepodległość
KW -
„Życie toczy się z trudnym do uwierzenia pośpiechem. Każda godzina coś przynosi” — zanotowała w swych „Dziennikach” pisarka Maria Dąbrowska. Był 10 listopada...
„Kotka” z Rossy
Rossę trafnie scharakteryzował wieloletni redaktor wileńskiego „Słowa” Stanisław Cat-Mackiewicz: „Od nazwy »miasta pięknych kościołów« bardziej słuszną byłaby nazwa »miasta pięknych cmentarzy«. W tym dziwnym...
Sprowadzanie szczątków po bohaterach — polska tradycja narodowa
Pod koniec września na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się konferencja prasowa. Zapowiedziano na niej, że szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza,...
Hanny Skarżanki życie niebanalne cz.2
Kobiety służące w Wilnie w komórkach egzekucyjnych AK, w pionie Kedywu, spełniały istotne role wywiadowcze i łącznikowe. Zajmowały się obserwacją, prowadziły lokale kontaktowe, organizowały...
Hanny Skarżanki życie niebanalne cz.1
To Wilno i Armia Krajowa ukształtowała w młodości kręgosłup ideowy Hanny Skarżanki. Ta wywiadowczyni wileńskiej AK, używająca pseudonimów „Weronika” i „Niura”, w PRL-u stała...
Prof. Bumblauskas: „W XV-XVII w. Wilno stało się centrum ukraińskości”
Symbolem litewsko-ukraińskiej przyjaźni jest pomnik prekursora ukraińskiej literatury Tarasa Szewczenki na wileńskiej Starówce. Będąc chłopem pańszczyźnianym, wraz ze swym panem Wasilijem Engelhardtem, przeniósł się...
List do „Kuriera” od wnuczki gospodarza słynnego domu na Zarzeczu. Niezwykła rodzinna opowieść
Przez wiele lat drewniany dom przy ul. Połockiej 52 w Wilnie popadał w ruinę. W 2019 r. ruszyła renowacja XIX-wiecznego zabytku. Niszczejący budynek został...
Polscy i litewscy żołnierze w nowym miejscu wiecznego spoczynku
Zawiasy to historyczna miejscowość położona 30 km na północny zachód od Wilna. Obecnie miejsce to nosi nazwę Łoździany (lit. Lazdėnai) i znajduje się w...
Czarny Bór Józefa Mackiewicza cz.2
KW -
Ten atak oddziału wydzielonego z brygady „Szczerbca” na Czarny Bór okazał się jednak całkowicie nieudany. Relacje polskich weteranów i raport niemiecki wskazują na nieudolną...
Bożerocki: „Król szukał Wilna w Wilnie”
Antoni Radczenko: W XX w. przez Wilno przeszły dwie światowe wojny. To nie był pierwszy raz, kiedy miasto stało się miejscem działań wojennych. Od...
Czarny Bór Józefa Mackiewicza cz.1
KW -
Na trzecie „wyzwolenie” w lipcu 1944 r. już nie czekał. Ewakuował się z Czarnego Boru, zanim pancerne czołówki Armii Czerwonej pojawiły się pod Wilnem...
„Czy w historii Litwy i jej tworzeniu widzimy osoby nielitewskie?” Konferencja w Domu Sygnatariuszy
Wydarzenie, poświęcone 160. rocznicy urodzin adwokata Stanisława Narutowiczia, było jednocześnie inauguracją całorocznego projektu „Więcej historii. Uwaga na różnorodność”.W konferencji wzięli udział m. in. dr...
Władysław Jagiełło daleki przodek Elżbiety II
Wieść o śmierci królowej została odebrana przez światową opinię publiczną jako koniec pewnej epoki. „Śmierć Jej Wysokości Królowej to ogromny szok dla narodu i...
Przez reparacje do pojednania
KW -
Zabijali w bezczelny sposób, bez żadnych skrupułów” – opowiada z przejęciem Winicjusz Natoniewski. Miał zaledwie sześć lat, gdy 2 lutego 1944 r. Niemcy spalili...
Franciszek Żwirko, skrzydlaty bohater z Wileńszczyzny
KW -
Na świat przyszedł w Święcianach 16 sierpnia 1895 r. W tym mieście, przy ul. Partyzantów 7, nadal stoi drewniany żółty dom z marmurową tablicą...
„Album Wileńskie” Wilczyńskiego. Historia kustosza złamanego przez rosyjskich katów
Z zawodu lekarz, był wielkim miłośnikiem sztuk pięknych. Od 1842 r. własnym nakładem drukował w Paryżu luksusowy „Album de Wilna”, czyli „Album Wileńskie”. Do...
Związek Polaków na Łotwie liczy sto lat
Opracowanie wystawy sfinansowała Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”. – Do przygotowania wystawy zainspirowała nas ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Łotewskiej, pani dr Monika Michaliszyn...
200-lecie kościoła pw. Świętej Trójcy w Suderwie
— Tego dnia o godzinie dwunastej odbędzie się uroczysta msza święta w języku polskim i litewskim celebrowana przez bpa Dariusa Trijonisa. Podczas mszy świętej...
Jak lotnisko w Porubanku stało się oknem na świat
KW -
Gdy charakterystyczny trójmotorowy fokker, zmontowany na holenderskiej licencji w lubelskiej wytwórni Plage i Laśkiewicz, pojawił się nad polem wzlotów lotniska, które nazwę wzięło od...
W Ukrainie powtarza się scenariusz aneksji Litwy
Aneksja odbywa się według dobrze znanego scenariusza sprzed kilkudziesięciu lat. Dokładnie przed 82. laty, latem 1940 r. miała miejsce aneksja Litwy przez Związek Sowiecki.—...
100 lat „Słowa”: To fenomen, który zdecydowanie przerósł ramy Wilna
Gazeta powstała jako lokalny opiniotwórczy dziennik wydawany w Wilnie, postrzegany jako organ prasowy monarchistów, konserwatystów i litewskiego ziemiaństwa skupionych w Stronnictwie Prawicy Narodowej, a...
Ratusz kowieński zamknięty dla zwiedzających
Obejrzenie ekspozycji muzealnej w Ratuszu, sali ślubów oraz wejście na wieżę — to punkty obowiązkowe programu zwiedzania Kowna. Dziś turyści są pozbawieni takiej możliwości.— Obecnie Ratusz...
Bitwa pod Grunwaldem: „pojedynek Witolda z Jagiełłą”
Do II wojny światowej w litewskiej historiografii było używanych kilka nazw określających bitwę pod Grunwaldem. Pod koniec XIX w. klasyk litewskiej literatury Maironis używał...
Bumblauskas: „Każdy władca Rosji jest imperialistą”
Na początku czerwca Władimir Putin porównał siebie do cara Piotra I. Znany litewski historyk Alfredas Bumblauskas twierdzi, że obecny prezydent Rosji nie ma nic...
Litwa szykuje się do obchodów święta państwowości
6 lipca mieszkańcy Litwy będą obchodzili święto państwowości — Dzień Koronacji Króla Mendoga. Jest to w kraju dzień wolny od pracy. Tradycyjnie momentem kulminacyjnym obchodów...
Kościół św. Anny — perła płomienistego gotyku
Kościół św. Anny (ul. Maironio 8) to jeden z najsłynniejszych, a może nawet najsłynniejszy zabytek Wilna. Gotycka świątynia została wybudowana dokładnie przed 520 laty.—...
„Podziemie łączy”. Współpraca polsko-litewska jest możliwa zawsze
17 czerwca w symbolicznym miejscu, w Parku Pamięci Tuskulanum w Wilnie, została otwarta wystawa „Podziemie łączy. Pogrindis jungia”, opowiadająca o trudnej polsko-litewskiej przeszłości. Powstała...
Wielka klęska Napoleona Bonaparte
W nocy z 23 na 24 czerwca 1812 r., dokładnie 210 lat temu, armia Napoleona przekroczyła Niemen. Tak zaczęła się wojna pomiędzy Francją a Rosją, którą na użytek Polaków...
W marszu na Wilno. 78. rocznica operacji „Ostra Brama”
KW -
Krakus i wilniuk, profesor historii Uniwersytetu Stefana Batorego, Feliks Koneczny, gdy Polska odradzała się po latach zaborów, z myślą o swoich rodakach zadawał pytanie...
Wojenne losy Maczków mają też swoją wileńską odsłonę
W Wilnie 28 maja upamiętniono ppor. Jana Maczka, zmarłego 102 lata temu młodszego brata gen. Stanisława Maczka. W uroczystości na cmentarzu na Antokolu wzięli...
Jerzy Orda – wilnianin z wyboru
Był indywidualistą i oryginałem o buntowniczej postawie życiowej, barwną postacią w życiu kulturalnym Wilna. W czasie okupacji cierpiał nędzę. Po wojnie nie opuścił Wilna,...
Werki — wileński Wersal czeka na odrodzenie
Pałac w Werkach jest położony na obrzeżach Wilna, w malowniczym parku na wzgórzu. Z jednej strony płynie Wilia, z drugiej przebiega granica z dzielnicą...
Zapomniany polsko-litewski cmentarz wojenny w rejonie elektreńskim
Już w lipcu rozpoczną się prace poszukiwawcze polskich i litewskich żołnierzy, których po walkach w 1920 r. miejscowa ludność pochowała we wspólnym grobie przy...
Franciszek Skaryna, największy Białorusin w historii, wileński drukarz
Rok 2022 został ogłoszony przez litewski parlament rokiem Franciszka Skaryny. Dla Białorusinów XVI-wieczny humanista jest jedną z najważniejszych osób w historii. 20 maja minęło...
Związek Wolnych Polaków, młodzieżowa organizacja konspiracyjna w czasie II wojny światowej cz.2
KW -
Dzieje Związku Wolnych Polaków należą do bardzo mało znanych kart naszej historii, chociaż jego członkowie złożyli największą hekatombę krwi w Ponarach koło Wilna. Po...
Związek Wolnych Polaków, młodzieżowa organizacja konspiracyjna w czasie II wojny światowej. Cz.1
KW -
Dzieje Związku Wolnych Polaków należą do bardzo mało znanych kart naszej historii, chociaż jego członkowie złożyli największą hekatombę krwi w Ponarach koło Wilna.
Ostatni świadek. 25. rocznica śmierci prof. Stanisława Swianiewicza
Gdyby nie Katyń, byłby po prostu wybitnym polskim ekonomistą. Ocalony z transportu do miejsca zbrodni do końca życia pozostał przede wszystkim światkiem Katynia.Stanisław Swianiewicz...
Mord w Święcianach. Niemieckie represje były sowietom na rękę
Grupa sowieckich partyzantów w maju 1942 r., nieopodal Święcian, rozstrzelała trzech niemieckich oficerów. Władze okupacyjne wraz z litewskimi jednostkami kolaboracyjnymi odpowiedziały szeroko zakrojonymi represjami względem ludności polskiej. Akcja, twierdzi Jarosław Wołkonowski, spotkała się ze stanowczą reakcją rządu RP w Londynie.
Rosja ma poważny problem w Azji. Nazywa się Kuryle
KW -
Moskwa w ciągu ostatnich przeszło siedmiu dekad miała już kilka okazji, by pokojowo i ostatecznie rozwiązać terytorialny spór o Kuryle z Japonią. Nie uczyniła tego, choć mogła dyktować warunki. Teraz jest za późno. Tokio widzi problemy Rosji na Ukrainie, więc usztywnia stanowisko, zapewne spodziewając się wejścia rywala w długotrwałą fazę słabości.
Akt Kalanty to niezgoda na okupację
Protestując przeciwko sowieckiej okupacji, 14 maja 1972 r. Romas Kalanta dokonał w Kownie samospalenia. Jego pogrzeb zamienił się w antysowiecką demonstrację. W najbliższą sobotę będzie obchodzona 50. rocznica tego wydarzenia.
